انديشه در اسلام، ص: 301
خداوند از پيامبران خود پيمان محكم و استوارى بر نبوت ايشان گرفت و اين عظمت كار پيامبر و كتابى كه بر آن قلب مبارك نازل شده را مىرساند.
نقش آزمايش در سازندگى انسان
قرآن كريم در سوره بقره براى حضرت ابراهيم، عليهالسلام، شخصيت فوق العادهاى قائل شده است. اين مرد الهى كه دومين پيامبر اولوالعزم است بر اثر سربلند بيرون آمدن از امتحانات صعبى كه خداوند براى او در نظر گرفته بود ويژگىهاى منحصر به فردى يافت كه قرآن درباره آنها به تفصيل سخن مىگويد:
«وَ إِذِ ابْتَلى إِبْراهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي قالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ». «1»
و [ياد كنيد] هنگامى كه ابراهيم را پروردگارش به امورى [دشوار و سخت] آزمايش كرد، پس او همه را به طور كامل به انجام رسانيد، پروردگارش [به خاطر شايستگى ولياقت او] فرمود: من تو را براى همه مردم پيشوا و امام قرار دادم. ابراهيم گفت: و از دودمانم [نيز پيشوايانى برگزين]. [پروردگار] فرمود: پيمان من [كه امامت و پيشوايى است] به ستمكاران نمىرسد.
چگونه مىشود انسانى را به سختترين آزمايشها مبتلا كنند و او آه سردى از دل بر نياورد و گلايهاى نداشته باشد؟ آن هم در دنيايى كه برخى از مردم براى فرار از مشكلات به دشمن خويش پناه مىبرند.
امام باقر، عليهالسلام، واژه «كلمات» را معنا كردهاند. حاصل سخن حضرت اين است كه كلمات به معناى گفتار و سخن گفتن نيست، بلكه مراد از آن (كلمه) در بيشتر آيات قرآن يك حقيقت عينى است.
«إِذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهاً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ». «2»
______________________________ (1). بقره، 124.
(2). آل عمران، 45.