صبر از ديدگاه اسلام، ص: 188
ميان باشد، نبايد عقب نشينی كند.
گفت: يا رسول الله! اگر من در جای شما بخوابم، شما به مدينه سالم می رسيد؟ فرمود: بله، گفت: من يك جان دارم، آن را امشب فدای شما می كنم، ای كاش هزار جان داشتم و با شما معامله می كردم.
نگاه حضرت علی عليه السلام به پيغمبر صلی الله عليه وآله، نگاه به معلم و استاد بود، نه اينكه برای جلب نظر پيغمبر صلی الله عليه وآله بخوابد. پيغمبر صلی الله عليه وآله از مكه خارج شدند. در آن تاريكی شب، اين آيه نازل شد: «1» «» «2» جان علی عليه السلام را در مقابل مرضات خود خريدم، نه در مقابل بهشت، چون جان او با بهشت قابل مقايسه نيست. علی عليه السلام و پيغمبر صلی الله عليه وآله با هدايت ما بهشت ساز شدند.
عبادت پنهان عاشقان خدا
ويژگی ديگر: «3» بايد عبادات پنهان عاشق مرا ببينيد.
اين ها كه عبادت آشكارش بود، بياييد خلوت علی عليه السلام با من را ببينيد. چنان كه در «نهج البلاغه» مطرح است، در آن خلوت، ببينيد علی عليه السلام با من چگونه مناجات می كند. چنان علی عليه السلام و خدا عشق بازی می كنند كه پيغمبر صلی الله عليه وآله می فرمايد:
______________________________ (1)- بحار الأنوار: 19/ 39، باب 6؛ «وَ أَوْرَدَ الْغَزَالِیُّ فِی كِتَابِ إِحْيَاءِ الْعُلُومِ أَنَّ لَيْلَهَ بَاتَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ عَلَی فِرَاشِ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله عليه وآله أَوْحَی اللَّهُ تَعَالَی إِلَی جَبْرَئِيلَ وَ مِيكَائِيلَ أَنِّی آخَيْتُ بَيْنَكُمَا وَ جَعَلْتُ عُمُرَ أَحَدِكُمَا أَطْوَلَ مِنْ عُمُرِ الآْخَرِ فَأَيُّكُمَا يُوثِرُ صَاحِبَهُ بِحَيَاتِهِ فَاخْتَارَ كُلٌّ مِنْهُمَا الْحَيَاهَ وَ أَحْبَاهَا فَأَوْحَی اللَّهُ تَعَالَی إِلَيْهِمَا أَ فَلَا كُنْتُمَا مِثْلَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ آخَيْتُ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ مُحَمَّدٍ فَبَاتَ عَلَی فِرَاشِهِ يَفْدِيهِ بِنَفْسِهِ وَ يُوثِرُهُ بِالْحَيَاهِ اهْبِطَا إِلَی الْأَرْضِ فَاحْفَظَاهُ مِنْ عَدُوِّهِ فَكَانَ جَبْرَئِيلُ عِنْدَ رَأْسِهِ وَ مِيكَائِيلُ عِنْدَ رِجْلَيْهِ وَ جَبْرَئِيلُ عَلَيْهِ السَّلَامُ يُنَادِی بَخْ بَخْ مَنْ مِثْلُكَ يَا ابْنَ أَبِی طَالِبٍ يُبَاهِی اللَّهُ بِكَ الْمَلَائِكَهَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ عز و جل وَ مِنَ النّاسِ مَنْ يَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللّهِ وَ اللَّهُ رَوفٌ بِالْعِباد.»
(2)- بقره 207: 2؛ «و از مردم كسی است كه جانش را برای خشنودی خدا می فروشد [مانند اميرالمؤمنين عليه السلام ].»
(3)- وسائل الشيعه: 1/ 77، باب 17، حديث 173.