صبر از ديدگاه اسلام، ص: 215
پروردگار عالم در قرآن می فرمايد: مهار تمام موجودات زنده زمين به دست من است.
من آنها را از لانه بيرون می آورم و به لانه برمی گردانم. پيدا كردن مواد غذايی آنها بر عهده من است. من مهار آنها را در اختيار دارم و در حقيقت موجودات مجبوری هستند كه در فضای اجبار، گناه كردن معنا ندارد. اطلاعات ما از جنّ نيز بسيار كم است، لذا ورود به اين بحث بی فايده است.
صبر انسان در برابر گناه
گناه تا آخر عمر در حال هجوم به سوی انسان است، همان گونه كه به تمام انبيا و ائمه طاهرين عليهم السلام هجوم داشت. يعنی آنها را نيز استثنا نمی كرد.
چيزی كه هست، هجوم هر گناهی به انبيا و ائمه طاهرين عليهم السلام با شكست كامل
مواجه می شده است. يعنی اين هجوم توان ورود به فضای فكر آنها را نداشت كه انبيا حتی فكر گناه كنند. انبيا و ائمه طاهرين عليهم السلام هر هجومی از گناه را در همان لحظه اول می شكستند و نابود می كردند.
اما انسان ها زمينه قبول، ايجاد مقدمات، مرتكب شدن و فكر گناه و صبر در برابر آن را دارند. خدا می خواهد كه فشار درونی، عصبی و فشار تلخ گناه و لذيذترين لقمه سفره شيطان را از انسان دور كند. اين خيلی ارزش دارد.
امام باقر عليه السلام در مورد اين مقاومت می فرمايند: صبر بر گناه مقاومتی است كه درهای بهشت از ميان اين مقاومت به روی انسان باز می شود. اين مطلب را اميرالمؤمنين عليه السلام و رسول خدا صلی الله عليه وآله نيز به شكل ديگری مطرح می كنند. «1» خدا در قرآن مجيد می فرمايد:
«
______________________________ (1)- مستدرك الوسائل: 11/ 263، باب 19، حديث 12945؛ «وَ قَالَ علی عليه السلام الصَّبْرُ عَنِ الشَّهْوَهِ عِفَّهٌ وَ عَنِ الْغَضَبِ نَجْدَهٌ وَ عَنِ الْمَعْصِيَهِ وَرَعٌ.»