صبر از ديدگاه اسلام، ص: 204
توميوه ويژه درخت ومقام ربوبيت هستی. مقام بی نهايت فوق هستی و مادون ربوبيت هستی و بر هستی مشرف هستی. چقدر بايد عقول كار كنند تا به اين درخت برسند، بعد از درخت به شاخه و بعد از شاخه به ميوه برسند و بعد نيز با چه ذائقه ای اين ميوه را بچشند؟ اصلًا كسی اين ذائقه را ندارد.
گنجايشی برای اميرالمؤمنين عليه السلام ساخت كه علم با همه هويتش:
«» «1» در او جا بگيرد، كه اگر علی عليه السلام تا قيامت زنده بماند و هر كس تا قيامت بيايد، هر چه از او بپرسند، بتواند همه را جواب دهد. او هميشه می گويد: می دانم. می دانم او بی نهايت است كه در اين ظرف قرار داده شده است.
علم، دانايی و ظرفيت علی عليه السلام
گوشه ای از دانايی را خود حضرت نقل می كنند:
پيغمبر عظيم الشأن اسلام صلی الله عليه وآله در روز بيست و هشتم صفر، چند لحظه مانده به از دنيا رفتن، مرا صدا زد و در گوشم هزار باب علم باز كرد كه از هر بابی، هزار باب ديگر باز می شد. «2»
______________________________ (1)- بقره 31: 2؛ «و خدا همه نام ها [یِ موجودات ] را به آدم آموخت.»
(2)- الإرشاد: 1/ 18؛ «فَلَمَّا كَانَ مِنَ الْغَدِ حُجِبَ النَّاسُ عَنْهُ وَ ثَقُلَ فِی مَرَضِهِ وَ كَانَ أَمِيرُ الْمُومِنِينَ لَا يُفَارِقُهُ إِلَّا لِضَرُورَهٍ فَقَامَ فِی بَعْضِ شُئُونِهِ فَأَفَاقَ عليه السلام إِفَاقَهً فَافْتَقَدَ عَلِيّاً عليه السلام فَقَالَ وَ أَزْوَاجُهُ حَوْلَهُ ادْعُوا لِی أَخِی وَ صَاحِبِی وَ عَاوَدَهُ الضَّعْفَ فَأَصْمَتَ فَقَالَتْ عَائِشَهُ ادْعُوا لَهُ أَبَا بَكْرٍ فَدُعِیَ فَدَخَلَ عَلَيْهِ فَقَعَدَ عِنْدَ رَأْسِهِ فَلَمَّا فَتَحَ عَيْنَهُ نَظَرَ إِلَيْهِ وَ أَعْرَضَ عَنْهُ بِوَجْهِهِ فَقَامَ أَبُو بَكْرٍ فَقَالَ لَوْ كَانَ لَهُ إِلَیَّ حَاجَهٌ لَأَفْضَی بِهَا إِلَیَّ فَلَمَّا خَرَجَ أَعَادَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله عليه وآله الْقَوْلَ ثَانِيَهً وَ قَالَ ادْعُوا لِی أَخِی وَ صَاحِبِی فَقَالَتْ حَفْصَهُ ادْعُوا لَهُ عُمَرَ فَدُعِیَ فَلَمَّا حَضَرَ رَآهُ النَّبِیُّ عليه السلام فَأَعْرَضَ عَنْهُ فَانْصَرَفَ. ثُمَّ قَالَ عليه السلام ادْعُوا لِی أَخِی وَ صَاحِبِی فَقَالَتْ أُمُّ سَلَمَهَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهَا ادْعُوا لَهُ عَلِيّاً فَإِنَّهُ لَا يُرِيدُ غَيْرَهُ فَدُعِیَ أَمِيرُ الْمُومِنِينَ عليه السلام فَلَمَّا دَنَا مِنْهُ أَوْمَأَ إِلَيْهِ فَأَكَبَّ عَلَيْهِ فَنَاجَاهُ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله عليه وآله طَوِيلًا ثُمَّ قَامَ فَجَلَسَ نَاحِيَهً حَتَّی أَغْفَی رَسُولُ اللَّهِ صلی الله عليه وآله فَقَالَ لَهُ النَّاسُ مَا الَّذِی أَوْعَزَ إِلَيْكَ يَا أَبَا الْحَسَنِ فَقَالَ عَلَّمَنِی أَلْفَ بَابٍ فَتَحَ لِی كُلُّ بَابٍ أَلْفَ بَابٍ وَ وَصَّانِی بِمَا أَنَا قَائِمٌ بِهِ إِنْ شَاءَ اللَّهُ.»
