صبر از ديدگاه اسلام، ص: 210

و از بيرون امواج را نگاه كرديم، موجها را نوشتيم و درون آن را نمی دانيم كه چه خبر است.

اين قرآن است. رسول خدا صلی الله عليه وآله می فرمايند: در روز قيامت، وقتی پروردگار قرآن را در معرض ديد اولين و آخرين قرار می دهد:

«يَأتِی القُرآنُ يَوْمَ القِيامَهِ بِكْراً»

در قيامت تمام عالميان می بينند كه اين قرآن از نظر مفاهيم هنوز دست نخورده

است.

دريايی است كه چيزی از درونش بيرون نيامده است. آن وقت كل اين قرآن، علی عليه السلام را ساخته است. من ديگر نمی توانم بهتر توضيح دهم. فقط بگويم: علی عليه السلام

قرآن است و قرآن نيز علی عليه السلام است. هيچ چيز از قرآن نيست كه در علی عليه السلام نباشد.

كدام قرآن؟ اين قرآنی كه روی كاغذها است؟ نه، آن قرآنی كه به صورت كيفی در شب قدر نازل شده است:

«أَنزَلْنَهُ فِی لَيْلَهِ الْقَدْرِ» «1» آن قرآن درعلی عليه السلام جلوه كرد وايشان را ساخت. نه اين قرآن لفظی. لفظ قرآن كه ما را می سازد.

ساختمان وجود ما را قرآن لفظی ساخته است، مثلًا به ما گفته است: نماز بخوان، ما گفتيم: چشم، اين نماز ما، معماری قرآن بر وجود ما است. روزه، توبه، حج، خمس، زكات و اعمال صالح معماری الفاظ قرآن بر ساختمان وجودی ما است، ولی علی عليه السلام كيفيت را قرآن معماری كرده است.

پيغمبر صلی الله عليه وآله سومين معمار وجود علی عليه السلام

______________________________
(1)- قدر 1: 97؛ «قرآن را در شب قدر نازل كرديم.»