صبر از ديدگاه اسلام، ص: 42

انسان بدی های خود را ببيند. يعنی در طول عمر، غصه و رنج داشته، محزون باشد كه چرا در گذشته من اين كمبودها را پيدا كردم و چرا برای جبران اين كمبودها اقدام نكردم؟ اين نگاه معقولی است.

چون نگاه به خود و اعمال مثبت خود، غرور، كبر و منيّت می آورد، تا جايی كه خدا در قرآن مجيد می فرمايد:

عده ای به خاطر دين داری به خدا منّت می گذارند و با منّت به پروردگار می گويند: ما مسلمان و متدين هستيم، كار خوب انجام داده ايم.

خدا در قرآن به پيغمبر صلی الله عليه وآله خطاب می كند كه به اين ها بگو:

«لَّا تَمُنُّواْ عَلَیَّ إِسْلَمَكُم » «1» چه منّتی بر سر خدا می گذاريد؟ در هيچ امری به پروردگار عالم نمی توانيد منّت داشته باشيد.

اين خانم معرفت بالايی داشت؛ زيرا اعمال مثبت خود را نمی ديد و می گفت:

من اصلًا به نظرم نمی رسد، چيزی كه مرا لايق بهشت و همنشينی با تو كند چيست.

اين مشابهت اسمی بوده است.

حضرت داود عليه السلام فرمودند: هيچ گونه مشابهت اسمی نبوده است، مرا درست فرستاده اند و تو همان «خلاده بن أوس» مورد نظر پروردگار مهربان عالم هستی. اما من سؤالی از تو دارم و آن اين است كه: مقداری از اعمال و باطن خود را برای من بگو، تا بدانم كه در درون شما چه خبر است.

گفت: ای داود عليه السلام! من درونم نسبت به پروردگار آرام است. بلاهای بسياری به سر من آمده كه بسيار سنگين است، در معرض رنج، غصّه و آتش انواع بلاها و مصايب قرار گرفتم، اما از پروردگار عالم درخواست برداشتن بلا را نكردم و به پروردگار عالم گلايه ای نكردم. در مقابل خدا ساكت بودم. تغيير برنامه را از خدا در خواست نكردم و صبر كردم. حضرت داود عليه السلام فرمود: به خاطر همين خداوند

______________________________
(1)- حجرات 17: 49؛ «بر من از اسلام آوردن خود منت نگذاريد.»