صبر از ديدگاه اسلام، ص: 128

او تمام قد بلند می شوند و به ابان می فرمايند: بيا در كنار من بنشين. اجازه نمی دهند كه ابان بنشيند، به فرزند خود می فرمايند: برو زيرانداز و پشتی بياور، «1» زير پای ابان پهن كن و پشتی بگذار. بعد به ابان می فرمايند: حالا بنشين. ملاك اين ارزش در ابان، جز معرفت، پاكی و درستی ابان، چه بوده است؟

در كتاب های قرن چهارم نوشته اند: امام صادق عليه السلام وقتی خبر مرگ «عبدالله بن ابی يعفور» «2» را شنيدند، چنان گريه می كردند كه شانه های مباركشان می لرزيد، بعد فرمودند: خدا «عبدالله بن ابی يعفور» را رحمت كند، «3» به محض ورودش به

______________________________
(1)- اصل روايت پيدا نشد ولی روايتی به اين مضمون آمده است:

بحار الأنوار: 16/ 235، فی الرفق بأمته؛ «عَنْ سَلْمَانَ الْفَارِسِیِّ قَالَ دَخَلْتُ عَلَی رَسُولِ اللَّهِ ص وَ هُوَ مُتَّكِیٌ عَلَی وِسَادَهٍ فَأَلْقَاهَا إِلَیَّ ثُمَّ قَالَ يَا سَلْمَانُ مَا مِنْ مُسْلِمٍ دَخَلَ عَلَی أَخِيهِ الْمُسْلِمِ فَيُلْقِی لَهُ الْوِسَادَهَ إِكْرَاماً لَهُ إِلَّا غَفَرَ اللَّهُ لَهُ.»

(2)- ابو محمد از قبيله عبدالقيس از محدثان و فقهای نامدار شيعه و از خواص اصحاب امام صادق عليه السلام شيخ ابوالعباس نجاشی وثاقت او را با تكرار كلمه ثقه تاكيد نموده است وی از قاريان و مفسران قران بوده است جمعی از محدثان معروف مانند عبدالله بن سنان و عبدالله بن مسكان و ابو جميله وابان بن عثمان و اسحاق بن عمار از او، حديث گرفته اند. عبدالله با وجود علم سرشار و موقعيت ممتازی كه داشت از بيماريهای جسمانی رنجور بود و در زمان امامت امام صادق عليه السلام به بيماری طاعون از دنيا رفت. دايره المعارف تشيع: 11/ 78

(3)- من لايحضره الفقيه، ترجمه غفاری: 6/ 393، راويان احاديث كتاب و شناخت طريق موف به آنان.

و آنچه در آن از عبد اللَّه بن أبی يعفور آمده است، پس روايت كرده ام آن را از احمد بن محمّد بن يحيی العطّار- رضی اللَّه عنه- از سعد بن عبد اللَّه، از احمد بن أبی- عبد اللَّه برقی از پدرش از محمّد بن ابی عمير از حمّاد بن عثمان از عبد اللَّه بن أبی- يعفور.

توضيح: «عبد اللَّه بن ابی يعفور واقد يا وقدان عبدی به ولاء از اهل كوفه است و بسيار جليل القدر و مورد احترام امام صادق عليه السّلام است و رجاليّون او را از حواريان امام باقر و امام صادق دانسته اند، در زمان حضرت صادق از دنيا رفت و حضرتش برای او رحمت فرستاد و مدحش در روايات بسيار آمده است، و طريق موّف به او صحيح است.»

مشكاه الأنوار فی غرر الأخبار: 65، الفصل الثالث فی آداب الشيعه؛ «عَنْ أَبِی أُسَامَهَ قَالَ دَخَلْتُ عَلَی أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام لِأُوَدِّعَهُ فَقَالَ لِی يَا زَيْدُ مَا لَكُمْ وَ لِلنَّاسِ قَدْ حَمَّلْتُمُ النَّاسَ عَلَیَّ وَ اللَّهِ مَا وَجَدْتُ أَحَداً يُطِيعُنِی- وَ يَأْخُذُ بِقَوْلِی إِلَّا رَجُلٌ وَاحِدٌ رَحِمَ اللَّهُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ أَبِی يَعْفُورٍ فَإِنَّهُ أَمَرْتُهُ بِأَمْرٍ وَ أَوْصَيْتُهُ بِوَصِيَّهٍ فَاتَّبَعَ قَوْلِی وَ أَخَذَ بِأَمْرِی.»