نسيم رحمت، ص: 141
به كوتاهی خود وقوف و التفات بيشتری می يابد.
رنگ حق
و البته، چنين انسانی در رفع نقس خود می كوشد، و خود را به رنگ حق همرنگ می سازد، و با خود می گويد: مولای من رحمان است، و بر همين اساس بر همگان بی مزد و منت و دور از هر گونه چشمداشت احسان و نيكی می كند، پس من نيز همين شيوه را پيشه خود سازم، و يا اينكه او گره گشاست من نيز گرهگشايی كنم.
و به همين صورت نقص های خود را رفع، و به كمال نزديك و نزديكتر می شود.
امداد حق
البته، رسيدن به اين منزلت والا كه به دنبال آن نيز عمل به فرامين حق است، جز با امداد و توفيق او ممكن نمی نمايد.
و اساساً برداشتن هرگام، هر چند كوچك و ناچيز، در وادی معنا و معنويت جز با توفيق و نصرت الهی امكان پذير نخواهد بود.
از اين رو، بزرگانِ از علماء گفته اند هر بار كه بسم اللَّه الرحمن الرحيم را بر زبان می رانيد، در حقيقت اوست كه با زبان شما نام خود را تلاوت كرده است.
لذا فيض كاشانی گفته است: محبوب من! تاكنون يكبار نماز نخوانده ام، چون هرگاه نماز خواندم ديدم آنكه از زبان من نماز می گزارد جز تو كسی نيست، و گرنه گِل وجود من چه اندازه ارزش و اعتبار دارد كه به حرف آمده، و نام مقدس تو را يادآور شود.
«ايْنَ التُراب وَرَبُّ الْأرْبابْ»
من خاكی كجا و تو كجا؟
بنابراين، تو نماز خواندی اما به زبان من.
تو يا اللَّه گفتی ولی به زبان من.
