نسيم رحمت، ص: 195

زندگی باشند، و آنجاست كه حساب و كتاب خؤد را مرور كرده، و پوچی و تهيدستی خود را لمس و احساس می كنند.

و اين گونه مقوله ها در حقيقت گزارش احوال همين مردم است.

اگر صفحات ادبی ما مردم شرق پر از مفاد و رباعيات منسوب به خيام و گفته های ابوالعلاء مَعَری است و يا اگر صفحات ادبی غربيان نيز پر از پوچ گرايی های آلبركامو ونظائر اوست، تنها و تنها جلوه ای از دلباختگی محض نسبت به دنيا داشتن، و نيز آخرت را ناديده انگاشتن است.

پوچ انديشی

اما اين پوچ انديشی هرگز به سراغ مردم آخرت انديش نمی آيد، چرا كه باور كرده اند كه پيوسته به سوی خداوند ره می سپارند:

«يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلی رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقيهِ» «1»

و دريافته اند كه در بارگاه خداوند مزد سعی و كوشش خود را خواهند برد.

«لَيْسَ لِلْإِنْسانِ إِلَّا ما سَعی » «2»

و هم يافته اند كه سعی و كوشش، هر چند اندك و ناچيز باشد، در آنجا به حساب آمده و در كارنامه آدمی لحاظ خواهد شد:

«فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ* وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ» «3»

و بر همين اساس است كه می كوشند حتی ذره ای خير از دست ايشان نرود،

______________________________
(1) انشقاق/ 6.

(2) نجم/ 39.

(3) زلزال/ 7- 8.