نسيم رحمت، ص: 335

است، و بلكه از همه ارزش ها تهی و عاری است:

«لَيْتَ شِعْرِی ایُّ شَی ءِ أدْرَكَ مَنْ ماتَهُ الْعِلْم! بَلْ ایُّ شَی ءٍ ماتَ مَنْ ادْرَكَ الْعِلم» «1»

ای كاش می دانستم كسی كه گوهر دانش از وی فوت شده چه چيزی به دست آورده است! و يا می دانستم كسی كه صاحب دانش است و آن را به چنگ آورده است چه چيزی را از دست داده است!

نشانه تكريم خداوند

و البته اين شرافت و فضيلت را خداوند نصيب همگان نمی كند:

«اذا ارْزَلَ اللَّهُ عَبْداً حَظَرَ عَلَيْهِ العِلْم» «2»

هر گاه بنده ای در پيش خداوند «بر اثر معاصی» پست و بی مقدار باشد راه تحصيل و دانش و آگاهی را بر او بر می بندد.

و از اينجا پيداست كه اگر كسی به زيور دانش آراسته شد، نشان آن است كه خداوند وی را مكرم داشته، و طبيعةً مورد اعتناء و اهتمام اوست، از اين رو در خبر آمده است كه: هرگز كسی را كه از موهبت دانش بهره ور است به چشم حقارت و كوچكی ننگريد؛

«لاتَحْرِقَنَّ عَبْدَاً آتاه اللَّه عِلْماً، فَانَّ اللَّه تعالی لَمْ يَحْقِرهُ حِينَ آتاهُ إيَّاهُ» «3»

باتلاق نادانی

و اگر اين گونه روايات و هر چه از اين دست هست ما را به سوی فضل و دانش اندوزی ترغيب و بلكه وادار می كنند، از آنروست كه بدون آن هيچ بوده و در باتلاق جهل و نادانی فرو می شويم.

______________________________
(1) ابن ابی الحديد 20/ 289.

(2) نهج البلاغه، حكمت 288.

(3) كنز الفوائد 1/ 319.