نسيم رحمت، ص: 142
تو خود را به تماشا نشستی، ولی با چشمان من.
البته، فيض اين حرف ها را از پيش خود نگفته است، بلكه در اين سخن با علی عليه السلام همصدا وهم آوا شده است. چون علی عليه السلام در نيمه های شب، در مسجد كوفه، صورت به خاك داشته و با دنيايی از سوز و گداز می فرمود:
«مولایَ يا مَولایَ أَنْتَ الْحَيُّ وَانَا الْمَيِّت»
مولای من! زنده تويی، و من مرده.
يعنی اگر چيزی می گويم، من نيستم چون مرده ام و مرده كه سخن نمی گويد.
و يا اگر می شنوم در حقيقت تو می شنوی، چرا كه من مرده ام و مرده هرگز قادر به شنيدن نيست.
دل نامهربان
بنابراين، ما اگر گاهگاهی لايق اين می شويم كه نام خدا را گفته و يا بسم اللَّه الرحمن الرحيم را بر زبان برانيم جز عنايت و توجه ويژه او نخواهد بود.
و چه كم توفيق و بی بهره اند آن جماعتی كه حتی از گفتن آن نام در نماز نيز محرومند. و محرومتر آنكه اين كريمه مباركه، كه عظيم ترين آيات كتاب خداست را جزء سوره های قرآن نيز قلمداد نمی كنند.
زمخشری در كتاب كشاف خود كه در باب تفسير قرآن نوشته است، می گويد: ميان عالمان اهل سنت اين نزاع جدی است كه آيا بسم اللَّه الرحمن الرحيم كه در صدر و آغاز هر سوره قرار دارد جزء سوره های قرآنی هست و يا نيست؟
و آنگاه افزوده است كه جماعتی آن را جزء می دانند، و گروهی نيز نمی دانند، از اين رو، آن را در نمازهای واجب خود قرائت نمی كنند، و در حقيقت با چيزی كه حقيقت همه هستی در آن متجلی است قطع رابطه می كنند.
و راستی چه محروميتی از اين بالاتر كه انسان در نماز خويش اتصال به الهيت و رحمانيت و رحيميت نداشته باشد.
