صبر از ديدگاه اسلام، ص: 277

است.

نفس وقتی بر شما غلبه كرد ممكن است بعد از پشيمان شدن با اين نفس مبارزه كنيد اما ممكن است دو روز آرام باشد، ممكن است يك هفته آرام باشد، ممكن است در يك سفر حج آرام باشد، ممكن است ده روز كنار حرم مطهر امام رضا عليه السلام آرام باشد، ولی به محض اينكه ميدان برايش باز شود تاخت و تازش را شروع می كند، نگذاريد كه نفس بر شما غلبه پيدا بكند با تمرين های سنگين و رياضت های سخت و مطابق با حدود الهی، او را به عقب برانيد و در جای طبيعی خودش قرار بدهيد.

اگر شما در اين چند روزی كه در اين دنيا هستيد اين تمرين ها و رياضت ها را داشته باشيد خداوند در روز قيامت به تمام اهل محشر خطاب می فرمايد كه حضرت در نهج البلاغه می فرمايد:

«وَ إِنَّ الْيَوْمَ الْمِضْمَارَ وَ غَداً السِّبَاقَ وَ السَّبَقَهُ الْجَنَّهُ وَ الْغَايَهُ النَّارُ»

خداوند به اهل محشر می فرمايد:

هر كسی در دنيا با اوامر و نواهی من تمرين كامل داشته، بهشت در مقابل اوست.

حركت می كند و به بهشت وارد می شود و هر كسی كه تمرين نكرده در ميدان مسابقه، آمادگی حركت ندارد.

پروردگار در قرآن می فرمايد:

همين كه قدم اول را برمی دارد زانوی او باز نمی شود و به شكل تا شده در جهنم ظاهر می شود. «1» اين دو نظر يك نظر آميخته با حوادث و اين حوادث برای دنيا امری ضروری است و پيش می آيد و نظر ديگر: دنيا ميدان آزمايش و ميدان تمرين و ميدان رياضت

و حركت و فعاليت است.

______________________________
(1)- اشاره است به سوره مريم 68: 19؛ «فَوَ رَبِّكَ لَنَحْشُرَنَّهُمْ وَ الشَّياطينَ ثُمَّ لَنُحْضِرَنَّهُمْ حَوْلَ جَهَنَّمَ جِثِيًّا»