صبر از ديدگاه اسلام، ص: 153

شنونده دروغ نباشيد، چون همين حرفها شما را از خدا جدا می كند.

پيدايش عقيده های مختلف با زبان

در اوايل دنيا كه كافر وجود نداشته است، چون زندگی در دنيا با پيغمبری حضرت آدم عليه السلام شروع شد. با اين بزرگواری كه خدا در قرآن می فرمايد:

«إِنِّی جَاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِيفَهً » «1» اول كفر، شرك، كمونيسم، سوسياليست و كاپيتاليسم، نيروانا، بودائيسم و لائيك كه نبود، زندگی با دين، پاكی، درستی، عبادت، كرامت، پاكدامنی و تقوا شروع شده بود.

«كَانَ النَّاسُ أُمَّهً وَ حِدَهً » «2» اين آيه قرآن است، به تدريج زبان ها به انحراف افتاد. آن روزگاری كه قلم و كاغذ نبود، در اين زمينه عهده دار همه عقيده ها زبان بود. شروع به مكتب سازی كرد.

غزالی جمله زيبايی درباره زبان دارد. نمی دانم اين عبارت را خود غزالی بيان

كرده است، يا از كسی ديگر نقل كرده. می گويد:

«اللِّسانُ جِرْمُهُ صَغِيرٌ وَ جُرمُهُ كَبيرٌ وَ عَظيمِ»

زبان عنصری با جرم و حجمی سبك و كوچك است. اگر زبان را در ترازو

______________________________
(1)- بقره 30: 2؛ «به يقين جانشينی در زمين قرار می دهم.»

(2)- بقره 213: 2؛ «مردم [در ابتدای تشكيل اجتماع ] گروهی واحد و يك دست بودند [و اختلاف و تضادی در امور زندگی نداشتند].»