صبر از ديدگاه اسلام، ص: 244

شخص خدا چنگ بزنند.

چهارم؛ تمام عبادات خود با اخلاص انجام بدهند. توبه، اصلاح، اعتصام، اخلاص. «1» اگر اين چهار حقيقت را در خيمه حياتش سر پا كنيد، از رده های اول

اوليای خدا هستيد؟ كسی كه واقعا توبه كرده، واز همه بت های زنده و مرده بريده وموحد شده وهيچ عبادتی را برای جلب نظركسی انجام نمی دهد، پروردگار می فرمايد:

«فَأُوْلئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ » «2» من او را در زمره اهل ايمان حساب می كنم. ببينيد اهل ايمان چه كسانی هستند؟

ادب در پيشگاه خدا

خدا به موسی بن عمران عليه السلام می فرمايد:

«هَبْ لِی مِنْ قَلْبِكَ الخُشُوع وَ مِنْ بَدَنِكَ الخُضُوع وَ مِنْ عَيْنَيكَ الدُّمُوع» «3»

وقتی نزد من می آيی، اين گونه بيا: با قلب خاشع بيا، يعنی قلبی كه حسد، غرور، منيّت، طمع و كبر ندارد. با اين دل بيا.

با گردن كج، خاك نشينی، خاكساری، آرام، با ادب، چون حريم، حريم حضرت حق است. بالا و پايين پريدن در اين مجالس مذهبی و سينه زنی كار افرادی

______________________________
(1)- مستدرك الوسائل: 1/ 100، باب 8، وجوب الإخلاص فی العباده؛ «عَنِ النَّبِیُّ صلی الله عليه وآله قَالَ يَقُولُ اللَّهُ سُبْحَانَهُ أَنَا خَيْرُ شَرِيكٍ وَ مَنْ أَشْرَكَ مَعِی شَرِيكاً فِی عَمَلِهِ فَهُوَ لِشَرِيكِی دُونِی لِأَنِّی لَا أَقْبَلُ إِلَّا مَا خَلَصَ لِی.»

وسائل الشيعه: 16/ 7، حديث 21027؛ «قَالَ الصَّدُوقُ وَ قَدْ رُوِیَ أَنَّ التَّوْبَهَ النَّصُوحَ هُوَ أَنْ يَتُوبَ الرَّجُلُ مِنْ ذَنْبٍ وَ يَنْوِیَ أَنْ لَا يَعُودَ إِلَيْهِ أَبَداً.»

(2)- نساء 146: 4؛ «پس آنان در زمره مؤمنان اند.»

(3)- بحار الأنوار: 13/ 329، باب 11، حديث 7.