صبر از ديدگاه اسلام، ص: 173

امااگركسی درمغازه ای بنشيند وبه هزاران نفرنيازمند مشكل دار، به صورت

ربايی پول بدهد و آنها نيز نتوانند حتی اصل پول را برگردانند و رباخوار نيز وثيقه،

خانه، زمين و طلاهای زن و بچه آنها را غارت كند، انبيا اين را نمی پسنديدند.

بخش ديگر از درآمد كه انبيا خيلی به آن مصرّ بودند، بخش صنعت بود؛ شناخت معادن، يافتن و استخراج آن و تبديل مواد معدنی به ابزار زندگی. بخش ديگر، بخش تجارت؛ بيع، شراء و كسب بود.

انبيا می فرمودند: اين مشاغل؛ يعنی دامداری، كشاورزی، صنعت و تجارت، كسب مشروع، حلال و عبادت است، اما ربا، رشوه، اختلاس، غصب و دزدی حرام و خيانت است.

اين طايفه ها با انبياء مخالف بودند، چون كه انبيا می خواستند انسان ها را از جايگاه اقتصاد نامشروع دور و در جايگاه كسب حلال قرار بدهند. كسانی كه جايگاه سياسی نامشروع داشتند و مقام، حق آنها نبود و به ناحق در آن پست قرار گرفته بودند نيز با انبيا مخالف بودند، چون ظالم، ياغی و سركش بودند و ملت را برده خود می دانستند.

چنان چه در معارف اسلامی آمده است، وقتی سردار لشكر ايران، رستم فرخ زاد، «1» قبل از شروع جنگ به يكی از نمايندگان لشكر اسلام گفت: خانه شما مكه و مدينه می باشد، چرا به كشور ما آمده ايد؟ گفت: جنگ ما برای آب و خاك و پول نيست، مردم ما را نگاه كن، ببين به يك پيراهن و نان خشك قانع هستند، ما نه برای پول و نه برای ثروت آمده ايم. اگر هدف ما را قبول كنيد، نه جنگی با شما داريم و نه

______________________________
(1)- رستم فرخزاد: پسر سپاهبد فرخ هرمزد، سردار معروف و مدبر و دلير اواخر عهد ساسانی (مقتول 636 م) كه مورخان ارمنی پدر و پسر را «ايشخان» (شاهزاده) ياد كرده اند. در زمان سلطنت آزرميدخت، پدر رستم، فرخ هرمز مدعی سلطنت شد و ملكه را به زنی خواست. چون آزرميدخت نمی توانست علناً مخالفت كند، در نهان وسايل قتل او را فراهم آورد. آنگاه رستم با سپاه خويش پيش راند و پايتخت را تصرف و آزرميدخت را خلع و كور كرد. در زمان يزدگرد سوم، رستم نايب السطنه حقيقی ايران محسوب می گشت. وی كاملًا از خطر عظيمی كه در نتيجه حمله عرب به كشور ايران روی داده بود اطلاع داشت پس فرماندهی كل نيروی لشكری را به عهده گرفت و در دفع دشمن جديد كوشش دليرانه كرد. با سپاهی بزرگ در پيرامون پايتخت حاضر شد. اما خليفه عمر پيشدستی كرد. در سال 636 م سپاه ايران در قادسيه- نزديك حيره- با سعد بن وقاص سردار عرب روبرو شد. جنگ سه روز طول كشيد و به شكست ايرانيان خاتمه يافت. رستم كه شخصاً حركات افواج را اداره می كرد و درفش كاويان را در برابر خود نصب كرده بود كشته شد. (معارف و معاريف: 5/ 658)