نسيم رحمت، ص: 53
«اخلاق خوبان» و كتاب پس از اين «با هر نام و عنوانی كه دارد» نيز اينگونه اند.
3) اينكه تفسير چيست، و چگونه است، و يا چگونه بايد باشد، كلامی كلان می طلبد، اما به اختصار يادآور می شويم كه: بر اساس آنچه از روايات «به صراحت» و از آيات «به كنايت» دريافت می شود، قرآن كريم داروی دردهای جوامع بشری بوده و هست. و از اين رو ناگفته پيداست كه جامه تفسير و مفسر بر قامت كسی تراز و همساز و موزون است كه از سويی با كتاب خدا و از ديگر سوی با خلق خداوند اتصالی نزديك و پيوندی پيوسته داشته باشد. وگرنه اگر كسی با كتاب حق مربوط، ولی با خلق وی مرتبط نباشد طبيعتاً از درك دردها بسی ناتوان می نمايد، همچنانكه اگر كسی با خلق خدا اتصال ولی با كتاب وی وصل نبوده و مراودتی نداشته باشد از ادراك داروهای مؤثر و معالج فاصله ای بعيد و دور دارد.
و اين فاصله در آثار كلامی اين خطيب هيچگونه احساس نمی شود، همچنانكه نسبت به كتاب خداوند بسی نزديك می نمايد، از اين رو، می توان گفت:
ايشان دردها و داروهای متناسب را به خوبی دريافت نموده است، و گواه اين مدعا آنكه در كنار هر حادثه وقتی به آيه ای اشارت می رود گويی، هم اكنون و در شأن همان حادثه نزول يافته است.
سبحانك اللهم وبحمدك
سال يكهزار و سيصد و هشتاد
محمد رضا رنجبر
