عقل: كليد گنج سعادت، ص: 442

[در اين سال، شورش مردم اصفهان عليه كارگزاران دربار خشم محمد شاه را برانگيخت بنابراين، چون از سفر هرات بازگشت راه مركز كشور پيش گرفت تا انقلابگران را گوشمالی دهد و از سيد فقيهان شيعه انتقام گيرد. در انديشه او هيچ كس جز سيد توان سازماندهی چنين شورشی را نداشت. پس بايد يك بار برای هميشه با وی درگير می شد و كاخ افسانه ای قدرت و ثروتش را درهم می كوبيد. ولی پروردگار نقشه ای ديگر تدبير كرده بود. در سايه عنايات ربانی سيد از خطر رهايی يافته بر شوكت و قدرتش افزوده شد و شاه بی هيچ دستاورد چشمگيری به پايتخت بازگشت. البته، بازگشت شاه هرگز به معنای پايان توطئه عليه سيد فقيهان شيعه نبود. تلاش های درباريان برای فروپاشی توان اجتماعی سياسی در قالبی نوين ادامه يافت. اين شكل چيزی جز ترور و حذف فيزيكی مرجع بيدار سپاهان نبود.

زهرآگين ساختن ظرف های غذای آن مجتهد گرانمايه و گسيل چهار مزدور برای تيراندازی به سيد در نيمه شب نقشه هايی بود كه به دقت اجرا شد ولی به لطف الهی ناكام ماند.

در 1257 ق، پناهنده شدن فقيه بزرگوار حضرت محمد تقی بن ابی طالب يزدی به حريم مرجعيت شيعه بار ديگر خشم شاه را برانگيخت. او كه هرگز نمی توانست نقطه ای از كشور را برون از نفوذ و حاكميت خويش بيابد با هدف دستگيری محمد تقی يزدی كه به سبب گفتار كفر ستيزانه اش تحت تعقيب بود، راه اصفهان پيش گرفت.

در اين سفر مأمورين به حريم سيد يورش برده، دانشور آزاده يزدی را به بند كشيدند و به تهران گسيل داشتند. البته شاه بدين امر بسنده نكرد و برای فروپاشی هميشگی آن حريم امن به بهانه های گوناگون بر ثروت مرجع شيعيان، كه چيزی جز اموال مسلمانان نبود، چنگ انداخت و دين باوران را با زيانی سنگين روبرو ساخت.

كردار زشت شاه چنان قلب مرجعيت شيعه را آزرده ساخت كه چون خان قاجار همراه موكب ويژه همايونی برای ديدار و گفتگو با وی به محله بيدآباد روی آورد، اندوهناك شد. صدای طبل ها و شيپورهای مزدوران سلطنت قلب مهربانش را فشرد.]