عقل: كليد گنج سعادت، ص: 68
«أن تقولوا علی اللّه ما لا تعلمون» يعنی مكذب كسی است كه انسان را وادار می كند به خدا تهمت بزند و بگويد خدا اين طور خواست و برای من مقدر كرد.
از ربا پرهيز كنيم
«و اللّه للربا فی هذه الامة دبيب أخفی من دبيب النمل علی الصفا».
جناب تاجر و بازاری محترم صورت حساب صوری درست می كند و با رئيس بانك می سازد، تا حق را ناحق كند:
من و ساقی به هم سازيم و بنيانش براندازيم. [26]
با رئيس بانك می سازد و به دروغ ده ميليون صورت حساب درست می كند كه مثلا اين جنس ها را خريده است، در حالی كه جنسی نخريده و تمام آن صورت ها و فاكتورها قلابی است. دلش هم خوش است كه با عقود اسلامی عمل می كند. ده ميليون را می گيرد و همان لحظه هم حساب می كنند كه سود د ميليون از نظر بانك چقدر است؟ بعد هم قرار می شود اين ده ميليون را ببرد و با آن كاسبی كند و سود بانك را بدهد و مال خودش را هم بردارد. اين ربای مخفی نيست، ربای آشكار و قطعی و حتمی است و هيچ وجه شرعی نيز ندارد.
پيغمبر، صلی اللّه عليه و آله و سلم، به امير المؤمنين، عليه السلام، فرمود: هر يك دينار ربا، گناهش از بيست زنای با محارم در خانه كعبه سنگين تر است. [27] اين ربای آشكار است، ولی امير المؤمنين، عليه السلام، می فرمايد:
بر اثر بی خردی، گاهی كارهايی در معاملات انجام می شود كه معامله را ربا می كند، ولی اين قدر پنهان است كه خود را نشان نمی دهد؛ مانند لغزيدن مورچه روی سنگ صاف. مگر می شود لغزيدن اين مورچه را ديد؟ اين ربا را هم، به همين ترتيب، نمی توان ديد. امير مومنان پس از آن فرمود:
