عقل: كليد گنج سعادت، ص: 407
|
اين ديده شوخ می برد دل به كمند |
خواهی كه به كس دل ندهی، ديده ببند [13] |
|
5. پاكی زبان
«و كفّی لسانی».
زبانم را از همه گناهان پاك نگه داشتم.
|
اين دهان بربند تا بينی عيان |
چشم بند آن جهان حلق و دهان [14] |
|
6. پرهيز از لقمه حرام
شكمم را از خوردن مال حرام محافظت كردم.
البته، اين برنامه خيلی ساده به نظر می رسد، اما به قول امير المؤمنين، عليه السلام، در مرحله اجرا بسيار دشوار است و همگان اقرار خواهند كرد كه انجام آن بسيار مشكل است؛ اگر ناممكن نباشد. [15] اما، حقيقت اين است كه اگر انسان ها تاب بياورند و اين برنامه را به درستی اجرا كنند، قلبشان نورانی خواهد شد.
نهادينه سازی خصلت های نيكو
آری، هنر بزرگ اين برده سياه چهره اين بود: عاشقانه، شش خصلت مذكور را به كار گرفت و به تدريج توانست با آن ها يكی شود. وقتی با اين خصال يكی شد، به حقيقت يكتای هستی دست يافت و با بصيرت كلی عالم ارتباط پيدا كرد.
مگر ممكن است انسان با واقعيات عالم وحدت پيدا كند؟ آری، ممكن است؛ آن هم وحدتی كه محال است تفرقه در آن به وجود بيايد. گاهی اوقات، وقتی بلا يا مصيبتی يا فتنه ای به برخی انسان ها می رسد، استقامت خود را از دست می دهند و حتی از ايمان و اخلاق و ... جدا می شوند.
بنابراين، بسياری از خوب ها بد می شوند. البته، برعكس نيز ممكن است
