عقل: كليد گنج سعادت، ص: 313
عامل ارزش نيست. هدايتی كه خداوند نصيب انسان كرده هدايت تشريعی است و هدايت تشريعی عامل ارزش والای وجود ماست.
هم چنان كه در اين آيه آمده است:
«قلنا اهبطو منها جميعا فإما يأتينكم منی هدی فمن تبع هدای فلا خوف عليهم و لا هم يحزنون». [35]
گفتيم: همگی از آن مرتبه و مقام فرود آييد؛ چنانچه از سوی من هدايتی برای شما آمد، پس كسانی كه از هدايتم پيروی كنند نه ترسی بر آنان است و نه اندوهگين شوند.
د. معرفت
فيض چهارم خداوند معرفت است. آيات مربوط به معرفت زياد است، از جمله:
«أمن هو قانت آناء الليل ساجدا و قائما يحذر الآخرة و يرجو رحمة ربه قل هل يستوی الذين يعلمون و الذين لا يعلمون إنما يتذكر أولو الالباب» [36]
آيا چنين انسان كفران كننده ای بهتر است يا كسی كه در ساعات شب به سجده و قيام و عبادتی خالصانه مشغول است، از آخرت می ترسد و به رحمت پروردگارش اميد دارد؟ بگو: آيا كسانی كه معرفت و دانش دارند و كسانی كه بی بهره از معرفت و دانش اند، يكسان اند؟ فقط خردمندان متذكّر می شوند.
و اين آيه:
«يا أيها الذين آمنوا إذا قيل لكم تفسحوا فی المجالس فافسحوا يفسح اللّه لكم و إذا قيل انشزوا فانشزوا يرفع اللّه الذين آمنوا منكم و الذين أوتوا العلم درجات و اللّه بما تعملون خبير». [37]
ای مؤمنان، هنگامی كه گويند: در مجالس برای نشستن ديگر برادرانتان جا باز كنيد، پس جا باز كنيد، تا خدا برای شما در بهشت جا باز كند. و چون
