عقل: كليد گنج سعادت، ص: 48

[استقبالی باشكوه از شيخ به عمل آمد و مردم تهران به زيارت او شتافتند. مرحوم حاج ملا علی كنی به ديدن شيخ آمد و از آن جناب دعوت كرد در مدرسه خان مروی به امامت و افاده بپردازد. وقتی اركان دولت از شيخ ديدن كردند اظهار داشتند: ماه مبارك نزديك است و گرچه مسجد و مدرسه خان مروی از لحاظ تقدس و پاكيزگی عنوان و اهميتی خاص دارد، اما گنجايش انبوه جمعيت علاقمند به استفاده از محضر حضرت عالی و گفتار دلنشين شما را ندارد. ازاين رو، از شما تقاضا می كنيم كه در مدرسه سپهسالار كه به تازگی از دست ساختمان بيرون آمده است به اقامه جماعت و ارشاد خلق بپردازيد. مرحوم شيخ جعفر برحسب وظيفه و علاقه به هدايت خلق استدعايشان را قبول كرد و به انجام وظيفه مبادرت نمود.

مرحوم حاج شيخ آقا بزرگ تهرانی صاحب كتاب الذريعه می گويد: من ده ساله بودم و خوب به ياد دارم كه مرحوم عمويم، حاج حبيب اللّه، مرا همراه خود به مسجد می برد و جمعيت به قدری زياد بود كه مرا در مكان مرتفعی می نهاد تا از فشار انبوه جمعيت پايمال نشوم. صحن مدرسه و محوطه مسجد هم پر از جمعيت می شد و به جز حوض مسجد جايی خالی نمی ماند و همه جا را مردم علاقمند به گفتار شيخ پر نموده و با هيجان از ايشان كسب فيض می كردند.

شيخ جعفر اولين واعظ و امام جماعت مسجد سپهسالار تهران محسوب می شود و نوشته اند كه ناصر الدين شاه با لباس مبدّل پای منبر وی می رفته است. مرحوم عبد اللّه مستوفی دراين باره می نويسد: ناصر الدين شاه مسجد نيمه تمام سپهسالار را برای نماز خواندن حاجی شيخ جعفر تعيين كرد و آجر و خاك و گچ و آشغال بنايی را از اين سر و آن سر صحن و حجرات چهل ستون و مقصوره جمع و محل را برای نماز آماده كردند. حاجی شيخ در محراب مقصوره سمت جنوب به نماز می ايستاد. چهل ستون را برای زن ها تخصيص دادند، تمام مقصوره و صحن حجرات و ايوان های تحتانی و فوقانی و راهروها و حوضخانه و مدخل و جلوخان، حتی در خيابان هم صفوف جماعت قائم می شد. يك روز تخمين كردند بيست و چهار هزار نفر پشت سر اين مجتهد به نماز ايستاده بودند كه در هر فرمان اللّه اكبری بيست و چهار هزار نفر از ركنی به ركن ديگر نماز از قيام و قعود و ركود و سجود منتقل می شدند. در تهران، هيچ نظير اين جمعيت و جماعت ديده نشده بوده است.

عده مكبرين شايد از صد نفر زيادتر بود كه همصدا موقع رسيدن ركوع و سجود و قيام و]