عقل: كليد گنج سعادت، ص: 87

[جوانان پرشور آن روزگار، پس از تبادل نظر و بحث و مشاجره، به اين نتيجه رسيده بوديم كه چه دليلی دارد نماز را به عربی بخوانيم؟ چرا نماز را به زبان فارسی نخوانيم؟ عاقبت تصميم گرفتيم نماز را به فارسی بخوانيم و همين كار را هم كرديم. والدين كم كم از اين موضوع آگاهی يافتند و به فكر چاره افتادند. آن ها، پس از تبادل نظر با يكديگر، تصميم گرفتند با نصيحت ما را از اين كار باز دارند و اگر مؤثر نبود، راهی ديگر برگزينند؛ چون پند دادن آن ها مؤثر نيفتاد، ما را نزد يكی از روحانيون آن زمان بردند. آن روحانی وقتی فهميد ما به زبان فارسی نماز می خوانيم، به شيوه ای اهانت آميز نجس و كافرمان خواند. اين عمل او ما را در كارمان راسخ تر و مصرتر ساخت. عاقبت، يكی از پدران ديگر افراد را به اين فكر انداخت كه ما را به محضر حضرت آيت اللّه حاج آقا رحيم ارباب ببرند. آن ها نزد حضرت ارباب شتافتند و موضوع را با وی در ميان نهادند. او دستور داد در وقتی معيّن ما را خدمتش رهنمون كنند. در روز موعود، ما را كه تقريبا پانزده نفر بوديم به محضر مبارك ايشان بردند. در همان لحظه اول، چهره نورانی و خندان وی ما را مجذوب ساخت؛ آن بزرگمرد را غير از ديگران يافتيم و دانستيم كه با شخصيتی استثنايی روبه رو هستيم. آقا در آغاز دستور پذيرايی از همه ما را صادر فرمود. سپس به والدين ما فرمود: شما كه به فارسی نماز نمی خوانيد، فعلا تشريف ببريد و ما را با فرزندانتان تنها بگذاريد. وقتی آن ها رفتند، به ما فرمود: بهتر است شما يكی يكی خودتان را معرفی كنيد و بگوييد در چه سطح تحصيلی و چه رشته ای درس می خوانيد. آن گاه، به تناسب رشته و كلاس ما، پرسش هايی علمی مطرح كرد و از درس هايی مانند جبر و مثلثات و فيزيك و شيمی و علوم طبيعی مسائلی را پرسيد كه پاسخ اغلب آن ها از توان ما بيرون بود. هركس از عهده پاسخ بر نمی آمد، با اظهار لطف وی و پاسخ درست پرسش روبه رو می شد. پس از آن كه همه ما را خلع سلاح كرد. فرمود: والدين شما نگران شده اند كه شما نمازتان را به فارسی می خوانيد، آن ها نمی دانند من كسانی را می شناسم كه نعوذ باللّه اصلا نماز نمی خوانند. شما جوانان پاك اعتقادی هستيد كه هم اهل دين هستيد و هم اهل همت. من در جوانی می خواستم مثل شما نماز را به فارسی بخوانم، ولی مشكلاتی پيش آمد كه نتوانستم. اكنون شما به خواسته دورانی جوانی ام جامه عمل پوشانيده ايد، آفرين به همت شما! در آن روزگار، نخستين مشكل من ترجمه صحيح سوره حمد بود كه لابد شما آن را حل كرده ايد. اكنون يكی از]