عقل: كليد گنج سعادت، ص: 41

اهتمام شيعه بر مساله عقل

درباره كتاب های شيعه و سنی در اهتمام به مساله عقل نكته قابل تاملی وجود دارد، زيرا اولين كتاب اهل تسنن در رده بندی كتب و علومشان كتاب طهارت است، اما اولين كتاب شيعه درباره طهارت و غسل و تيمم و وضو نيست بلكه درباره عقل است (باب العقل و الجهل). در اين باب، غير از آن هزار آيه قرآن، روايات ارزشمند بسياری وجود دارد كه همه محصول فرهنگ والای اهل بيت، عليهم السلام، است كه كامل ترين فرهنگ هاست. امام زمان، عليه السلام، هم جهان را با همين فرهنگ اداره می كند و عدالت در تمام عالم بر پايه همين سخنان حاكم می شود. به قدری امام زمان در فراگير ساختن اين فرهنگ موفق است كه امام باقر، عليه السلام، می فرمايد: گرگ و گوسفند سرچشمه با هم آب می خورند، در حالی كه نه گوسفند از گرگ می ترسد و نه گرگ هوس كشتن گوسفند به سرش می زند. [35] عجيب اين است كه امام باقر، عليه السلام، می فرمايد: وقتی حضرت ظهور می كنند، با دست خود به سر مردم اشاره می كنند و عقل ها را كامل می كنند و از آن پس، شهوات مقيد به عقل می شوند. [36] آن وقت، در چنين موقعيتی، اگر دختر هجده ساله زيبايی بار شترش را طلا و نقره قرار دهد و به تنهايی از بغداد به سمت سوريه حركت كند، در طول مسير، نه چشمی به اين دختر بد نگاه می كند و نه دستی به سوی اين بار دراز می شود. [37]

همسويی عقل با انبيا

در روايات آمده است كه عقل انسان همسويی با تعاليم انبيا قرار داده شده است. اين روايت از موسی بن جعفر، عليه السلام، است كه روايت عجيبی است. می فرمايد: