عقل: كليد گنج سعادت، ص: 273

اوضاع داخلی خانواده هاست. اين در حالی است كه در همه نماز جمعه های ايران، اين عبارت را در ابتدای خطبه می شنويم:

«اوصيكم و نفسی بتقوی اللّه».

اغلب مردم به درستی از مفهوم تقوا خبر ندارند. توضيح كافی هم درباره آن داده نمی شود تا فرهنگش كم كم ايجاد شود. با خواندن يك جمله كوتاه، آن هم به زبان عربی، كه يك مملكت اصلاح نمی شود. بايد اين فرهنگ را نهادينه كرد. درست است كه ريشه كن كردن گناه سخت است و به سادگی ممكن نيست، ولی می توان برای كم كردن گناه تلاش كرد و لااقل گناه اختلاف و تبديل شدن برخوردها به كينه را از ميان برداشت. اگر اين رويه ارتكاب گناه ادامه پيدا كند، موج بيرون كشيدن استخوان های پوسيده مردگان از دركات جهنم و چاپ كردن عكس ها و يادآوری فرهنگ آن ها، مثل گذشته، ما را در بر خواهد گرفت و انواع و اقسام «ايسم ها» دوباره رشد خواهند كرد و دروغ پردازان به مردم خواهند گفت: دين كه مشكل شما را حل نكرد. بياييد در سايه فرهنگ ما بنشينيد تا مشكلاتتان حل شود.

بدبختانه، عقل ها هم ضعيف است. همه عقل ها كه عقل ابراهيمی و عقل علوی و عقل حسينی نيست، لذا زود گمراه می شود و فريب می خورد و حق را با باطل و نور را با ظلمت معامله می كند. چنانچه درصد قابل ملاحظه ای از نسل جوان ما اين كار را كردند. ويژگی عقل ضعيف همين است.

تاريخ شاهد راستين اين معناست كه مردم حق و باطل را خيلی آسان در هم آميخته و در شناخت آن ها به اشتباه می روند. وجود مبارك امير المؤمنين، عليه السلام، در ايام حياتشان در جامعه نوپای اسلامی گم شدند. چنان سخت هم گم شدند كه پيغمبر، صلی اللّه عليه و آله، در زمان