عقل: محرم راز ملكوت، ص: 4

نعمت عقل را در وجود وی به وديعت نهاد تا اين مخلوق بر همه مخلوقات هستی برتری يابد و به آنچه ديگر موجودات از آن دور نگه داشته شده اند دسترسی پيدا كند. آری، بازوی پرتوان عقل انسان را به حقايقی رهنمون می شود كه حتی ملائكه مقرب الهی نيز به آن دست نيافته اند.

عقل: سودمندترين ثروت انسان

در قرآن كريم، در بيش از هزار آيه، به عقل و آثار بابركت اين نعمت الهی پرداخته شده است. [2] به علاوه، پيامبران و امامان معصوم در اين باره فراوان سخن گفته اند، [3] اما به واقع، هيچ كدام از انسان هاحتی انبيای خدااز عهده شكر نعمت عظيم عقل برنيامده اند. [4] پيامبر اكرم، صلی اللّه عليه و آله، در جمله ای بی نظير و پرارج درباره عقل، به امير المؤمنين علی، عليه السلام، می فرمايند:

«يا علی، لا مال اعود من العقل». [5]

در اين عالم، ثروتی سودمندتر از عقل وجود ندارد.

آری، به راستی كه همه عبادات و خدمات انبيای خدا و ائمه طاهرين، عليهم السلام، از عقل كامل آن ها سرچشمه گرفته و، در نهايت، ايشان را به بهشت برين رهنمون ساخته است.

تأثير عقل در سعادت و شقاوت انسان

امام جعفر صادق، عليه السلام، می فرمايند:

«العقل ما عبد به الرحمن».

در اين جمله، واژه «به» حائز اهميت فراوان است. امام صادق، عليه السلام، عقل را حقيقتی قلمداد می فرمايد كه انسان به وسيله آن، به