عقل: محرم راز ملكوت، ص: 262

ما بايد كاری بكنيم نفس ما و باطن ما غلام حلقه به گوشمان باشد. [14]

يعنی تا حكم خدا را شنيديم وادار به اجرای حكمش كنيم و نگذاريم ما را به وسوسه های مختلف به سوی خودش بكشد و متوقف بكند كه گندم را برای چه می خواهيد بدهيد؟ خمس را برای چه می خواهيد بدهيد؟ اين پول را برای كار خير برای چه می دهيد؟ اين مسجد را برای چه می خواهيد بسازيد؟ اين جهازيه را برای چه می خواهيد بدهيد؟ چه خوب است كه آدم مالك نفس خويش باشد و اطاعت از فرمان خدا را بر اجابت دعوت شيطان ترجيح دهد!

«الشيطان يعدكم الفقر و يأمركم بالفحشاء و اللّه يعدكم مغفرة منه و فضلا و اللّه واسع عليم». [15]

شيطان شما را به هنگام انفاق مال با ارزش از تهيدستی و فقر می ترساند، و شما را به كار زشت چون بخل و خودداری از زكات و صدقات امر می كند، و خدا شما را از سوی خود وعده آمرزش و فزونی رزق می دهد؛ و خدا بسيار عطاكننده و داناست.

علی، عليه السلام، در دوران خلافت

مدت خلافت امير المؤمنين كمتر از پنج سال بود. ايشان حقوقی برای اين كار برنداشت و زندگی خود را از راه فروش محصول چند درخت خرما كه به دست خود در مدينه كاشته بود اداره می كرد. چون حضرت در كوفه زندگی می كرد، عده ای خرمای اين درخت ها را می فروختند و پولش را در كيسه ای می ريختند و به كوفه می فرستادند. حضرت، در حقيقت، خرج سال خود را با اين مبلغ تنظيم می كرد و مثلا می ديد تا آخر سال تنها دوبار می تواند پيراهن بخرد يا گوشت تهيه كند. خرج زندگی را با اين پول ميزان می كرد تا بدهكار هم نشود.

اصلا، يعنی چه كه انسان بدهكار باشد؟ نمی دانم برخی افراد چگونه