عقل: محرم راز ملكوت، ص: 83

رفتار علی، عليه السلام، در جنگ جمل مانند رفتار پيامبر، صلی اللّه عليه و آله، در فتح مكه بود. پيامبر خدا در آن جنگ بر كسانی كه آن طور با ايشان جنگيده بودند منت گذاشت و اجازه نداد اموالشان به غنيمت گرفته يا زنانشان به اسارت برده شود. علی، عليه السلام، نيز بر مردم بصره منت نهاد و اموال آنان را بديشان بازگرداند.

در ساير موارد نيز، از جمله قبول خلافت يا تقسيم بيت المال، سيره حضرت مطابق سيره پيامبر اكرم بود و از آن عدول نمی كردند. [16] اين معنای واقعی شيعه است.

فهم همراه با عمل

سوال اين است كه صرف داشتن اين معنا كه قرآن يا پيامبر خدا حق اند كافی است؟ يا اين كه فهم تنها نقطه آغاز راه است و صرف فهميدن به درد نمی خورد؟

پاسخ واضح است. من دانشمندان بسياری را در اروپا و آمريكا می شناسم كه باور دارند قرآن حق است و پيغمبر انسان كامل بوده است، ولی متاسفانه همان كسی كه گفته قرآن عجب كتاب صحيح و سالمی است، تا آخر عمرش حتی به يك آيه قرآن هم عمل نكرده است! كارلايل كه در انگلستان كتاب زندگی پيغمبر را نوشت و واقعا از پيغمبر تعريف كرد، تا آخر عمر مسيحی ماند و بر همان دين از دنيا رفت! پس مساله اين نيست كه من حق را يافته ام يا خير. نكته در اين است كه بايد تلاش كنم خودم هم حق بشوم. حق شدن هم به اين است كه به كتاب خدا در همه زمينه ها اقتدا كنم. آيات 20 تا 24 سوره رعد در مقام تبيين نحوه اقتدای اهل خرد به قرآن مجيد است و مواردی هم كه برمی شمارد همه مسائلی عقلی و اخلاقی و عملی است. در انتها نيز، نتيجه اقتدای ايشان به قرآن را بيان می كند كه سرانجام كسانی كه به حق اقتدا كردند