عقل: محرم راز ملكوت، ص: 322

پيغمبر اسلام در اين روايت فقط ارزش مؤمن را بيان كرده اند نه ارزش مؤمن عالم را، چراكه به فرموده قرآن كريم درجات مؤمن عالم مافوق مؤمن است. [3] مؤمن برتر از ملك مقرب است، ولی مؤمن دانشمند و عالم و تحصيل كرده رفعت و اهميت بيشتری دارد. بنابراين، با توجه به اين كه درجات جمع است و از سه درجه به بالا را شامل می شود، تنها خدا می داند كه مؤمن عالم از چه مرتبه و ارزشی برخوردار است.

حرمت مؤمن از كعبه بالاتر است

مرحوم آيت اللّه ملّا مهدی نراقی [4] در كتاب جامع السعادات، كه من در موضوع اخلاق اسلامی كتابی بهتر از آن سراغ ندارم، از علامه بحر العلوم [5] نقل می كند:

وجود مبارك رسول خدا به هنگام طواف شخصی را ديدند كه پرده خانه كعبه را گرفته و پروردگار عالم را برای حل مشكلش به حرمت كعبه قسم می دهد. حضرت از طواف بازايستادند و دست مباركشان را روی شانه آن مرد گذاردند و فرمودند: خدا را به چيز بالاتری قسم بده! تو خدا را به حرمت كعبه سوگند می دهی تا راهی برای حل مشكلت باز كند، ولی بايد خدا را به سوگند بالاتری قسم بدهی!

آن شخص عرض كرد: يا رسول اللّه، من آگاه به سوگندی برتر از اين نيستم. شما به من بياموزيد خدا را به چه چيزی قسم بدهم كه بالاتر از كعبه باشد؟ حضرت فرمودند: اگر اطمينان داری كه مؤمن واقعی هستی، پروردگار را به حق خودت سوگند بده!

سپس، حضرت رسول درباره مؤمن واقعی توضيح فرمودند كه از توضيح حضرت استفاده می شود مؤمن واقعی از عيب و نقص معنوی خالی است. [6] مؤمن واقعی نه بخيل است، نه حريص، نه طمّاع، نه حس گرا، نه مادی گرا، نه اهل كينه، نه اهل ريا، نه اهل فتنه، و نه اهل خدعه و نيرنگ؛ مؤمن واقعی انسانی است كه باطنش با پروردگار عالم