عقل: محرم راز ملكوت، ص: 494

ای انسان! چه چيزی تو را به پروردگار بزرگوارت مغرور كرده است؟

آری، پيامبر عظيم الشأن اسلام جنبه معنوی انسان را كاملا وابسته به پروردگار قلمداد می كند. درست است كه آفرينش جسم انسان نيز در پيوند با خداست، اما مصالح ساختمان پيكر بشر از عالم طبيعت گرفته شده است؛ يعنی عناصر عالم هستی به واسطه اراده، حكمت، و علم خدا در نطفه پدر و مادر جمع و تركيب شده و جسم را به وجود آورده اند.

يادآور می شود، عناصر ساختمان انسانيت را عنايت مستقيم پروردگار مهربان عالم تشكيل می دهد و اين عناصر از طريق انبيا و به وسيله كتب آسمانی به افراد بشر منتقل می شوند.

كمال انسان

انسان موجودی با ابعاد مختلف است. ازاين رو، كمال او در گرو آن است كه تمام ابعاد وجودی اش، در كنار هم و به صورت هماهنگ رشد كنند و همه استعدادها و قابليت هايش، چه در ساحت روحانی و چه در حوزه جسمانی، به گونه ای مطلوب به فعليت درآيند.

هريك از مكاتب بشری، در ترسيم چهره انسان كامل، تنها بر يك يا چند بعد خاص تكيه می كنند: پاره ای از فيلسوفان كمال انسانی را به كمال قوّه عاقله می دانند؛ برخی از اهل عرفان آن را در دوری از طبيعت، عزلت گزينی، گوشه نشينی، زهد و رياضت می جويند؛ و گروهی تسخير هرچه بيشتر طبيعت و بهره كشی از آن را معياری برای كمال انسان می دانند. از ديدگاه اسلام، كمال انسان جز در سايه پرورش هماهنگ همه استعدادهای او فراهم نمی آيد؛ به گونه ای كه همه قوای او در راه عبوديت و تقرّب به خداوند به كار گرفته می شود.

گناه: ويرانگر بنای انسانيت

انسان يگانه موجودی است كه جامعيت وجودی دارد؛ زيرا در او هم