عقل: محرم راز ملكوت، ص: 158
و عمل صالح است، بهشت را درو می كند. اما اگر دنيايش را آلوده و نجس كند و زمين زندگی اش را خبيث قرار دهد، وقتی وارد قيامت می شود، می بينيد دست خيلی ها پر است، درحالی كه دست او خالی است؛ خيلی از مردم سزاوار شفاعت هستند، ولی او نيست؛ انسان های زيادی مشمول نظر رحمت حق هستند، اما او نيست. تنها چيزی كه با خود دارد حاصل زمين نجسی است كه جز «نكد» چيزی از آن بيرون نيامده است و به فرموده قرآن مجيد حاصلش «ضريع» است. خداوند در سوره غاشيه می فرمايد كه خوراك اهل جهنم همانی است كه در دنيا خودشان كاشتند:
«ليس لهم طعام الّا من ضريع». [6]
برای آنان طعامی جز خار خشك و زهرآگين وجود ندارد.
مفهوم «ضريع»
«ضريع» در اصطلاح قرآن كريم به گياهی گفته می شود كه شتر نيز، با آن قدرت دندان و آرواره اش، نمی تواند آن را بخورد. درحالی كه قرآن می فرمايد اهل جهنم بايد علفی را كه خودشان در دنيا كاشتند و در آخرت درو كرده اند بخورند. در خوردن يا نخوردن آن نيز مختار نيستند و چنين نيست كه بتوانند دهانشان را ببندند و بگويند ما ميل نداريم و نمی خوريم! زيرا ماموران دوزخ به زور آن را در دهانشان می گذارند و می گويند بايد بخوری!
مساله ديگر درباره اين گياه اين است كه رافع گرسنگی آدمی نيست.
قرآن می گويد:
«لا يسمن و لا يغنی من جوع». [7]
نه فربه می كند و نه از گرسنگی بی نياز می نمايد.
آری، اين گياه را شب و روز به خورد اهل دوزخ می دهند، درحالی كه
