عقل: محرم راز ملكوت، ص: 473
گذشته آنان را نداده و مساله تجسس را حرام و گناه شمرده است؛ چرا كه تجسس به آبروی مردم لطمه می زند و كرامت آنان را از بين می برد.
لذا يعقوب به برادران يوسف امر به تحسس كرد و خاطرنشان ساخت:
«فتحسسوا من يوسف و أخيه و لا تيأسوا من روح اللّه».
مواظب باشيد در فضای خطرناك و متوقف كننده نااميدی و دلسردی قرار نگيريد؛ زيرا:
«إنه لا ييأس من روح اللّه إلا القوم الكافرون».
جز كافر، كسی از رحمت و كارسازی خدا نااميد نمی شود.
آری، يعقوب، عليه السلام، سرانجام يوسف را بر تخت كشور مصر يافت و به همه انسان ها در طول تاريخ اثبات كرد كه خداوند مهربان اميد مخلصان درگاه خود را به هيچ وجه نااميد نمی كند.
توكل و اميد در زندگی بزرگان
الف. مرحوم كلينی (ره)
در گذشته، در منطقه ری، چند روستای معروف از جمله قريه «كلين) وجود داشت كه پايين تر از بارگاه حضرت عبد العظيم حسنی واقع بود.
كلينی، صاحب كتاب ارجمند و شريف اصول كافی، در همين ده به دنيا آمد. او از طريق تربيت های پدر خود و عالمان ربانی ديگر اميدوار بود بتواند با استفاده از امكانات خدادادی اش مانند عقل و بدن سالم به عالم بزرگی در جهان اسلام تبديل شود. بنابراين، هيچ وقت به خود اين گونه تلقين نكرد كه من روستايی زاده ای بيش نيستم، زندگی مادی بسيار معمولی ای دارم، و روزگارم به سختی سپری می شود.
قرآن مجيد انسان را از تلقين منفی و نااميدی برحذر می دارد و می فرمايد: اين حرف ها باعث دلسردی وی ياس می شود و انسان را تا مرز كفر به پروردگار پيش می برد.