ارزش عمر و راه هزينه آن، ص: 49
كَرم خدا در حسابرسی
اين روايت را مرحوم فيض، در جلد دوم كتاب «علم اليقين» نقل كرده است. به پروردگار می فرمايند: اين پرونده بايد مختومه شود و صاحب آن را در جهنم بياندازيم. هيچ دستگيره نجاتی ندارد. خطاب می رسد: با او صحبت كنيد، ببينيد با عالمی رفيق بوده است؟ عالم، يعنی عالم واجد شرايط، آن اهل حال ها و نماز شب خوان ها، آنهايی كه واقعاً خيرخواه مردم هستند و شمع وار می سوزند تا زندگی دنيا و آخرت مردم را روشن كنند. «1» ای ملائكه! ببينيد او با عالِم رفيق بوده است؟ به خاطر همين رفاقت با عالم او را به جهنم نبريد. می گويند: تو اهل كجايی؟ آيا با عالمی رفيق بودی؟ می گويد:
نه، به اين ها فحش نيز می داديم.
پروردگار می فرمايد: بپرسيد، در محلی كه خانه داشت، خانه عالمی نبوده كه به خاطر همسايگی، او را به جهنم نبريم؟ می گويد: نه، اتفاقاً من به دنبال ملك و خانه ای بودم كه نزديك مسجد و حسينيه و اين ها نباشد.
خطاب می رسد، بپرسيد: اسم او همنام عالمی هست؟ ابراهيم، اسماعيل، تقی، حسن، حسين؟ می گويد: نه، اسم من نيز اسم بيگانه از اسلام است.
خدا می خواهد به بهانه ای او را به بهشت ببرد، ولی راه بسته است. می گويد:
فرشتگان من! ببينيد نسبت به بنده من، كار مثبتی كرده است؟ هزينه مالی، وقتی، فكری؟ می گويد: آری، روزی كسی می خواست وضو بگيرد تا نماز بخواند، آب نداشت، من آب خوردنم را به او دادم، وضو گرفت و نماز خواند. خطاب می رسد: او را ببخشيد.
حال ببينيد، شما كه عمر خود را در عبادت و كمك به خلق خدا هزينه كرده ايد، با شما چه خواهند كرد؟ خرج خدمت به خلق، عيادت مريض، آزاد كردن
______________________________ (1)- كافی: 1/ 34، باب ثَوَابِ الْعَالِمِ وَ الْمُتَعَلِّمِ، حديث 1؛ «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله عليه و آله مَنْ سَلَكَ طَرِيقاً يَطْلُبُ فِيهِ عِلْماً سَلَكَ اللَّهُ بِهِ طَرِيقاً إِلَی الْجَنَّةِ وَ إِنَّ الْمَلَائِكَةَ لَتَضَعُ أَجْنِحَتَهَا لِطَالِبِ الْعِلْمِ رِضًا بِهِ وَ إِنَّهُ يَسْتَغْفِرُ لِطَالِبِ الْعِلْمِ مَنْ فِي السَّمَاءِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ حَتَّی الْحُوتِ فِي الْبَحْرِ وَ فَضْلُ الْعَالِمِ عَلَی الْعَابِدِ كَفَضْلِ الْقَمَرِ عَلَی سَائِرِ النُّجُومِ لَيْلَةَ الْبَدْرِ وَ إِنَّ الْعُلَمَاءَ وَرَثَةُ الْأَنْبِيَاءِ إِنَّ الْأَنْبِيَاءَ لَمْ يُوَرِّثُوا دِينَاراً وَ لَادِرْهَماً وَ لَكِنْ وَرَّثُوا الْعِلْمَ فَمَنْ أَخَذَ مِنْهُ أَخَذَ بِحَظٍّ وَافِرٍ.»
