ارزش عمر و راه هزينه آن، ص: 408

را به تجارت دعوت كرده است. چه كسی مانند او انيس و جليس ما است؟ چه كسی مانند او به خواسته های ما گوش می دهد؟

در دعاها آمده است كه تو از من نخواسته، به تو عطا كردم:

«يا مَنْ يُعطی مَن سَئَلَهُ يا مَن يُعطی مَن لَم يَسئله وَ مَن لَم يَعْرِفه تَحَنُناً مِنه وَ رَحمةً» «1»

ای آن كه به هر كه از او بخواهد می بخشد، ای آن كه به هر كه از او نخواهد و او را نشناسد نيز می بخشد. عطايش از روی مهربانی و رحمت است.

اصلًا از من نمی خواستی و نخواستی، اما من به تو عطا كردم. عطای من نيز از باب محبت، لطف و عشق بوده است.

عاشق صادق، ما را به تجارت دعوت كرده است. و در اين تجارت نيز هيچ سهمی برای او مقرّر نيست، چون احتياج ندارد.

خدا در قرآن مجيد می فرمايد:

«تَری أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ» «2»

اين آيه نيز از آيات عجيب كتاب خداست. می فرمايد: حبيب من! از دو چشم اهل معرفت، سيل وار اشك می آيد؛ يعنی سرزمينی هستند كه قنات الهی آنها را سيراب می كند. اين اشك به جايی ديگر وصل است، چون پروردگار می فرمايد:

«مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ»

يعنی اين منبع و چشمه اصلی اين اشك، به معرفت نسبت به حق وصل است.

دعای يكی از راه های معرفت حق

دعا كلاسی است كه خدا را می شناساند، كه بفهميم خدا كيست. اين دعای بعد از زيارت حضرت رضا عليه السلام، شانه به شانه دعای كميل می زند. در اين دعا كه وارد

______________________________
(1)- بحار الأنوار: 95/ 390، باب 23، ذيل حديث 1؛ اقبال الأعمال: 644، اعمال ماه رجب.

(2)- مائده (5): 83؛ «ديدگانشان را می بينی به سبب آنچه از حق شناخته اند، لبريز از اشك می شود.»