ارزش عمر و راه هزينه آن، ص: 124
و تا سه ماه ديگر آنها را بفروشم.
كشيش مسيحی به من گفت: پس چه وقتی به خدا می رسی و برای خدا كار می كنی؟ اين گفتار كشيش مرا خيلی مبهوت كرد. متحير شدم كه من تمام عمرم را در خريد و فروش اجناس بودم.
اميرالمؤمنين عليه السلام روايتی دارند كه در سه بخش است. در بخش نخست اين روايت می فرمايد:
خوش به حال آن انسانی كه محل كسب و كارش در شهر خودش باشد. چون عمر كمتری را برای پول هزينه می كند. «1» گفت: من با سخن اين كشيش بيدار شدم. عيبی ندارد كه با سخن شخصی كه خارج از مذهب ماست بيدار شويم: «2»
مرد بايد كه گيرد اندر گوش |
ور نبشتست پند بر ديوار «3» |
|
درس گرفتن از ويرانه ها
يكی از كارهای جالب پيامبر عظيم الشأن اسلام صلی الله عليه و آله اين بود كه گاهی با اصحاب به خانه خيلی قديمی و متروكه ای می رسيدند كه اتاق ها و ديوارهای آن خراب شده بود، حضرت می ايستادند و با اين در و ديوار فرو ريخته حرف های جالبی می زدند.
سؤال می كردند: آن معماری كه نقشه تو را كشيد، بنّايی كه تو را ساخت، كارگرهايی كه در كنار دست بنّا كمك كردند، كجا هستند؟ كسانی كه در اينجا زندگی كردند، بچه های آنان و نسل بعدی صاحبان اين خانه كجا هستند؟
بعد به اصحاب رو می كردند و می فرمودند: عمر اين ديوارها و اتاق ها بيشتر از سه چهار نسل بوده است، آنها همه زير خاك گور رفتند و اين خرابه هنوز باقی است.
چقدر افراد اين خانه به خاطر دنيا يقه پاره كردند، حرام و حلال كردند، دعوا
______________________________ (1)- نهج البلاغه: حكمت 123؛ «طُوبَی لِمَنْ ذَلَّ فِي نَفْسِهِ وَ طَابَ كَسْبُهُ وَ صَلَحَتْ سَرِيرَتُهُ وَ حَسُنَتْ خَلِيقَتُهُ وَ أَنْفَقَ الْفَضْلَ مِنْ مَالِهِ وَ أَمْسَكَ الْفَضْلَ مِنْ لِسَانِهِ وَ عَزَلَ عَنِ النَّاسِ شَرَّهُ وَ وَسِعَتْهُ السُّنَّةُ وَ لَمْ يُنْسَبْ إلَی الْبِدْعَةِ.»
مستدرك الوسائل: 13/ 292، حديث 15386؛ «عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عليه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله عليه و آله مِنْ سَعَادَةِ الْمَرْءِ الْخُلَطَاءُ الصَّالِحُونَ وَ الْوَلَدُ الْبَارُّ وَ الزَّوْجَةُ الْمُوَاتِيَةُ وَ أَنْ يُرْزَقَ مَعِيشَتَهُ فِي بَلَدِهِ.»
كافی: 5/ 258، حديث 2؛ «قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّه عليه السلام: ثَلَاثَةٌ مِنَ السَّعَادَةِ؛ الزَّوْجَةُ الْمُؤَاتِيَةُ وَ الْأَوْلَادُ الْبَارُّونَ وَ الرَّجُلُ يُرْزَقُ مَعِيشَتَهُ بِبَلَدِهِ يَغْدُو إِلَی أَهْلِهِ وَ يَرُوحُ.»
(2)- روضات الجنات: 4/ 107.
(3)- سعدی شيرازی.