ارزش عمر و راه هزينه آن، ص: 64

می آيد و درخت سدر، هيچ چيز ديگری باقی نماند، چون كسی مهلت فرار، توبه، برگشت و جبران نداشت، دربِ تمام مهلت ها را بست.

ناسپاسی نعمت ها و درخواست بازگشت به دنيا

اين گونه افراد بعد از مرگ، تقاضای برگشت دارند كه يك بار ديگر نعمت بی نظير عمر را به ما بده. گناه يعنی ناسپاسی در مقابل نعمت عمر، وقت را در گناه و كفران نعمت هزينه كردن.

بايد مواظب باشيم. با چشم، گوش، زبان، شكم، شهوت، خيال، حركات و اين زمانی كه در اختيار ماست، ناسپاسی نكنيم و آن را به گناه تبديل نكنيم.

اين دو آيه را عنايت كنيد كه يكی از آن شش آيه ای است كه در جلسه قبل گفتم كه شش بار از خدا طلب برگشت می كنند كه يك بار ديگر نعمت عمر را به ما بده.

می گويند: ما می خواهيم اين نعمت دوباره را درست هزينه و مصرف كنيم.

هر دو آيه در سوره مباركه فاطر است. اين كه من ابتدا كلمه كفر را مورد بحث قرار دادم، به خاطر كلمه كفری است كه در اين آيه و آيه بعد آن است، كه در رابطه با عمر و ناسپاسی از اين نعمت است.

«وَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَهُمْ نارُ جَهَنَّمَ لا يُقْضی عَلَيْهِمْ فَيَمُوتُوا وَ لا يُخَفَّفُ عَنْهُمْ مِنْ عَذابِها كَذلِكَ نَجْزِي كُلَّ كَفُورٍ» «1»

آنان كه نسبت به نعمت عمر كفران كردند، يعنی همه عمر را در جايی هزينه كردند كه من راضی نبودم و گفته بودم كه هزينه نكنيد، چون اين سرمايه را برای هزينه كردن در آنجا نداده بود.

پاسخ به شبهه ای درباره علم خدا

بعضی ها در اين زمينه می پرسند:

______________________________
(1)- فاطر (35): 36؛ «و برای كافران آتش دوزخ است، نه فرمان مرگشان صادر می شود كه بميرند، و نه عذاب از آنان سبك می شود؛ اين گونه هر كفران كننده ای را كيفر می دهيم.»