ارزش عمر و راه هزينه آن، ص: 424
«ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ فَهِيَ كَالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً» «1»
عزيزترين و پرقيمت ترين عضو شما كه دری به سوی خدا بود، مانند سنگ يا سخت تر و بسته تر از سنگ شد؛ يعنی اگر منفی هزينه شويم، بسته می شويم. اما اگر مثبت هزينه شويم، شكوفا می شويم.
تشبيه انسان به نبات
اما مثل زدن به نبات. آن كسی كه درست هزينه شود:
«ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِي السَّماءِ* تُؤْتِي أُكُلَها كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّها» «2»
اما آن كسی كه درست هزينه نمی شود:
«وَ الَّذِي خَبُثَ لا يَخْرُجُ إِلَّا نَكِداً» «3»
مانند علفی است كه هرزه است. بايد اين علفها را جمع كنند و درون جهنم بياندازند و درب آن را ببندند.
آن چيزی كه رشد ندارد و چشم برايش نمانده كه ببيند، دهان حلال خوری برای خود نگذاشته است، من چگونه او را در بهشت ببرم؟ دهانش برای لقمه های بهشتی باز نمی شود. آن كسی كه قدم ندارد تا در راه مستقيم برود، در قيامت نمی تواند اصلًا حركت كند.
تشبيه انسان غافل به حيوان
اما تشبيه كردن انسان به حيوان:
«وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ كَثِيراً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لا يَفْقَهُونَ بِها وَ لَهُمْ أَعْيُنٌ لا يُبْصِرُونَ بِها وَ لَهُمْ آذانٌ لا يَسْمَعُونَ بِها أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُ
______________________________ (1)- بقره (2): 74؛ «سپس دل های شما بعد از آن [معجزه شگفت انگيز] سخت شد، مانند سنگ يا سخت تر.»
(2)- ابراهيم (14): 24- 25؛ «آيا ندانستی كه خدا چگونه مثلی زده است؟ كلمه پاك [كه اعتقاد واقعی به توحيد است ] مانند درخت پاك است، ريشه اش استوار و پابرجا و شاخه اش در آسمان است.* ميوه اش را به اجازه پروردگارش در هر زمانی می دهد.»
(3)- اعراف (7): 58؛ «و زمينی كه ناپاك است، جز گياهی اندك و بی سود از آن بيرون نمی آيد.»
