تواضع و آثار آن، ص: 168

اين قوم، ملت و جامعه نسبت به اهل ايمان كه برادران و خواهران دينی می باشند، متواضع، فروتن و خاكسار هستند، تلخ و خشن نيستند.

علامت چهارم: عزت و شجاعت در برابر دشمنان خدا

«أَعِزَّةٍ عَلَی الْكافِرِينَ» در مقابل دشمنان خدا و دشمنان خودشان نيرومند و پرقدرت هستند، درِ شكست بر روی آنها باز نيست. اگر شهيد شوند و يا دشمن را نابود كنند، برنده هستند.

«فَيَقْتُلُونَ وَ يُقْتَلُونَ» «1»

اينكه می شنويد درِ شكست به روی اين ملت و اين جامعه بسته است، از لغت «عزيز» استفاده شده است.

«أَنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ» «2»

يعنی خدا توانای شكست ناپذير است. «وَ لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ» «3» پروردگار، پيغمبر صلی الله عليه و آله و اهل ايمان واقعی توانای شكست ناپذير هستند.

علامت پنجم: مجاهدت در راه خدا

«يُجاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ» «4» اينجا آيه مطلق است، قيدی ندارد، نمی فرمايد: «يجاهدون باموالهم»، اين ملت با جان، بدن، زبان، آبرو و با حكومت در راه خدا زحمت می كشند. اين نوع مؤمنين اگر روی صندلی حكومت قرار بگيرند فقط در راه خدا می كوشند، در راه نفس، اقوام، حزب و اطرافيان خود كوشش نمی كنند.

اين ملت اگر پول به دست آنها بيايد با مال جهاد می كنند، آبروی فوق العاده ای داشته باشند با آبرو جهاد می كنند، زبان گويايی داشته باشند با زبان جهاد می كنند، قلم داشته باشند، با قلم جهاد می كنند، علم داشته باشند با علم جهاد می كنند.

______________________________
(1)- توبه (9): 111؛ «پس [دشمن را] می كشند و [خود در راه خدا] كشته می شوند.»

(2)- بقره (2): 209؛ «كه خدا [در انتقام از شما] توانای شكست ناپذير و حكيم است.»

(3)- منافقون (63): 8؛ «در حالی كه عزت و اقتدار برای خدا و پيامبر او و مؤمنان است.»

(4)- مائده (5): 54؛ «همواره در راه خدا جهاد می كنند، و از سرزنش هيچ سرزنش كننده ای نمی ترسند.»