تواضع و آثار آن، ص: 370

اطاعت موجودات از خداوند

«وَ النَّجْمُ وَ الشَّجَرُ يَسْجُدانِ» «2»

«نجم»، يعنی همه گياهان، «شجر» يعنی همه درختان عالم در پيشگاه من سر به سجده دارند، سجده آنها چيست؟ اطاعت امر، به دانه در زير زمين امر می كنم بشكاف، ريشه و شاخه بده، به بشر اين مقدار ميوه بده. هوای زمين را از آلودگی تسويه كن، آثار ديگر خود را به موجودات هديه كن.

به امر خدا علف سبز در می آيد و در اختيار گوسفند و گاو قرار می گيرد، شما فرآورده های اين علف را بعد از خوردن حيوانات حلال گوشت، می توانيد حساب كنيد كه در قرآن مجيد به آن اشاره شده است، اين علفی كه به امر من روئيده شده، و به امر من در اختيار حيوانات حلال گوشت قرار دارد، برای انواعِ منافع شما، گوشت، پشم و پوست به شما می دهد، فقط شير او را حساب كنيد تا چه اندازه به انسان كمك كرده است.

اگر موجودات تواضع نداشتند، هيچ چيزی سر سفره ما نبود.

«وَ النَّجْمُ وَ الشَّجَرُ يَسْجُدانِ»

در اينجا پروين زيبا می سرايد:

همه موجودات فرمانبر هستند. تمام موجودات عالم در مقابل محبوب ازل و ابد، فرمانبر هستند؛ يعنی متواضع هستند، خواسته محبوب را آسان قبول می كنند و به اجرا می گذارند. انسان متواضع هم همرنگ ملائكه و ائمه است. به قول جلال الدين:

______________________________
(1)- نور (24): 41؛ «يُسَبِّحُ لَهُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الطَّيْرُ صَافَّاتٍ كُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلاتَهُ وَ تَسْبِيحَهُ » اسرا (17): 44؛ «وَ إِنْ مِنْ شَيْ ءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لكِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ »

بحار الأنوار: 61/ 46-/ 47-/ 49، حديث 21-/ 22؛ «عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام قَالَ مَا يُصَادُ مِنَ الطَّيْرِ إِلَّا مَا ضَيَّعَ التَّسْبِيحَ.

عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ آبَائِهِ عليه السلام قَالَ قَالَ رَجُلٌ مِنَ الْيَهُودِ لِرَسُولِ اللَّهِ صلی الله عليه و آله يَا مُحَمَّدُ أَخْبِرْنِي مَا يَقُولُ الْحِمَارُ فِي نَهِيقِهِ وَ مَا يَقُولُ الْفَرَسُ فِي صَهِيلِهِ وَ مَا يَقُولُ الدُّرَّاجُ فِي صَوْتِهِ وَ مَا تَقُولُ الْقُنْبُرَةُ فِي صَوْتِهَا وَ مَا يَقُولُ الضِّفْدِعُ فِي نَقِيقِهِ وَ مَا يَقُولُ الْهُدْهُدُ فِي صَوْتِهِ قَالَ فَأَطْرَقَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله عليه و آله ثُمَّ قَالَ أَعِدْ عَلَيَّ يَا يَهُودِيُّ قَالَ فَأَعَادَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله عليه و آله أَمَّا الْحِمَارُ فَيَلْعَنُ الْعَشَّارَ وَ أَمَّا الْفَرَسُ فَيَقُولُ الْمُلْكُ لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ وَ أَمَّا الدُّرَّاجُ فَيَقُولُ الرَّحْمنُ عَلَی الْعَرْشِ اسْتَوی وَ أَمَّا الدِّيكُ فَيَقُولُ سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلَائِكَةِ وَ الرُّوحِ وَ أَمَّا الضِّفْدِعُ فَيَقُولُ اذْكُرُوا اللَّهَ يَا غَافِلِينَ وَ أَمَّا الْهُدْهُدُ فَيَقُولُ رَحِمَكَ اللَّهُ يَا دَاوُدُ يَعْنِي سُلَيْمَانَ بْنَ دَاوُدَ وَ أَمَّا الْقُنْبُرَةُ فَيَقُولُ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ يُبْغِضُ أَهْلَ بَيْتِ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله عليه و آله.

وَ عَنْ أَنَسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله عليه و آله لَاتَسُبُّوا الضِّفْدِعَ فَإِنَّ صَوْتَهُ تَسْبِيحٌ وَ تَقْدِيسٌ وَ تَكْبِيرٌ إِنَّ الْبَهَائِمَ اسْتَأْذَنَتْ رَبَّهَا فِي أَنْ تُطْفِئَ النَّارَ عَنْ إِبْرَاهِيمَ فَأَذِنَ لِلضَّفَادِعِ فَتَرَاكَبَتْ عَلَيْهِ فَأَبْدَلَهَا اللَّهُ بِحَرِّ النَّارِ الْمَاءَ.»

(2)- رحمن (55): 6؛ «و گياه و درخت همواره [برای او] سجده می كنند.»

(3)- پروين اعتصامی.