تواضع و آثار آن، ص: 87

«أَنْفِقُوا مِمَّا جَعَلَكُمْ مُسْتَخْلَفِينَ فِيهِ» «1»

يعنی ظاهر و باطن برای خدا انجام می گيرد.

بخش دوم: نبودن اخلاص در اعمال

مرتبه ديگری از عمل اين است كه ظاهر و باطن انسان برای خدا نيست. طرح ظاهر الهی نيست، اخلاص در نيت عمل وجود ندارد. ظاهر و باطن، مادّی است.

بويی از خدا و آخرت در اين عمل استشمام نمی شود.

«مَنْ كانَ يُرِيدُ حَرْثَ الدُّنْيا» «2»

نيت و عمل مادی است. پولی را به مستحقی می دهد، نيت او اين است كه من اين پول را برای ارضای نفس خود بخشيدم، عمل و نيت مادی است. به فرموده پروردگار در قرآن مجيد

«لكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَی الْأَرْضِ» «3»

بر ظاهر و باطن كار، فرهنگ مادّيت حاكم است.

نيت و عمل مادی پهلوان مدينه

به مردم مدينه خبر رسيد كه سپاه اسلام شكست خورده است، هنگامی كه پهلوان مدينه خبر شكست سپاه اسلام را شنيد، مسلّح شد و به سرعت وارد جبهه جنگ شد و به مشركين مكّه حمله كرد، اميرالمؤمنين عليه السلام هم از طرف ديگر حمله می كرد، دلگرمی مضاعفی به سپاه فراری داد، سپاه اسلام دوباره پيروز شد. پهلوان به مدينه برگشت، سرنيزه دشمن به رانش خورده بود، خونريزی پيدا كرده بود. و از درد به خود می پيچيد، دو نفر از مسلمانان گفتند: اين بنده خدا عجب خدمتی

______________________________
(1)- حديد (57): 7؛ «از اموالی كه خدا شما را در آن جانشين خود قرار داده، انفاق كنيد.»

(2)- شوری (42): 20؛ «كسی كه زراعت دنيا را بخواهد.»

(3)- اعراف (7): 176؛ «ولی او به امور ناچيز مادی و لذت هایِ زودگذرِ دنيايی تمايل پيدا كرد.»