تواضع و آثار آن، ص: 325
«فَلا تَذْهَبْ نَفْسُكَ عَلَيْهِمْ حَسَراتٍ» «1»
از غصّه بيدار كردن مردم، دارد جان تو از دست می رود. خدا به او فرمود:
«ذَرْهُمْ» «2»
مرگ و پايان فرصت
كدام تلنگر اين افراد را بيدار می كند. اميرالمؤمنين عليه السلام می فرمايد:
«فإذا ماتوا انتبهوا»
بعد از مرگ، صدای خدا، برزخ و قيامت و دو ملكی كه برای سؤال می فرستد آنها را بيدار می كند. تازه متوجه می شوند كه وقت تمام شده است.
در هنگام مرگ می فهمند كه مافوق همه موجودات و مادون خدا می باشند، در آنجا بيدار می شوند، وقتی بيدار می شوند كه می بينند مادون كلّ موجودات هستند، يعنی از آن جايگاه بلند سقوط كردند و از نظر ارزش آخرين نقطه موجودات هستند كه خدا در قرآن می فرمايد: نزد من ارزشی ندارند كه آنها را ذكر كنم يا به آنها ارزش دهم.
وقتی فهميدند جايگاه آنها در دنيا چه بوده، مادون الله و مافوق سوی الله، بعد از مردن می بينند كه از اين مادون الله و مافوق سوی الله سقوط كرده اند،
«ثُمَّ رَدَدْناهُ أَسْفَلَ سافِلِينَ» «3»
يعنی پايين تر از آن نبوده كه به آنجا بروند، به يك رباعی از باباطاهر توجه كنيد.
|
امان روزی كه در قبرم نهند تنگ |
به بالينم نهند خشت و گل و سنگ |
|
|
نه پای آنگه بگريزم به جايی |
نه دست آنگه با موران كنم جنگ «4» |
|
حتی برای دفع يك كرم توان انسان را می گيرند، حركتی نمی تواند بكند. بچه ها
______________________________ (1)- فاطر (35): 8؛ «پس مبادا جانت به سبب حسرت هايی كه بر آنان می خوری از بين برود.»
(2)- انعام (6): 91؛ «آنان را رها كن.»
(3)- تين (95): 5؛ «آن گاه او را [به سبب گناهكاری ] به [مرحله ] پست ترينِ پَستان بازگردانديم.»
(4)- باباطاهر عريان.
