تواضع و آثار آن، ص: 309
در شما نفوذ كند.
خدا دو طرفه بودن را قبول ندارد كه يك روز با شيطان باشيم، يك روز با خدا، يك روز با معاويه باشيم، يك روز با اميرالمؤمنين، يك روز با خودم باشم، يك روز با خدا.
معنای مخلِصين و مخلَصين
كلمه مخلِصين در قرآن زياد آمده است، مخلَصين يك گروه خاص و ويژه ای هستند، انبيا و ائمه می باشند. اما مخلِصين گروه ويژه ای نيستند، مخلِصين؛ يعنی پاك از دو گانگی، در اين زمينه خدای متعال از ابراهيم عليه السلام تعريف می كندو می فرمايد: او حنيف بود؛ يعنی بی انحراف بود. يكتاگرا و يكتابين بود، دوراهه و دو گانه نبود.
مسير او، فقط مسير حق بود:
«وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ حَنِيفاً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ» «1»
من هيچ انحرافی را قبول ندارم، در هيچ انحرافی هم نيستم. يوسف در زندان به زندانيان می گفت:
«أَ أَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ» «2»
شما اسير ارباب های گوناگون می باشيد كه هر كدام، شما را به يك طرف و يك فرهنگ می كشند.
تواضع در برابر اوامر پروردگار
وقتی انسان اين معنا را درك كند و بفهمد كه مملوك است، و متوجه شود كه
______________________________ (1)- انعام (6): 79؛ «من به دور از انحراف و با قلبی حق گرا همه وجودم را به سوی كسی كه آسمان ها و زمين را آفريد، متوجه كردم و از مشركان نيستم.»
(2)- يوسف (12): 39؛ «آيا معبودان متعدد و متفرق بهتر است يا خدای يگانه مقتدر؟»
