تواضع و آثار آن، ص: 8
انسانی كه در مقام يقين است، خود را برای خدا هزينه می كند،
«و الاداء هو العمل» «1» نتيجه همه اين حقايق، عمل است.
انسانی كه اهل تسليم و تواضع می باشد مانند اين است كه ضدّ ابليس حركت می كند و در مقام تسليم است، در ماه رمضان تواضع می كند و شكم، چشم و گوش خود را در برابر گناهان حفظ می كند كه روزه واقعی بگيرد.
از بين رفتن روزه به وسيله پنج گناه
پيامبر می فرمايد: پنج چيز ساختمان روزه را خراب می كند.
«خمس خصال يفطّرن الصائم و ينقضن الوضوء»
اين گناهان روزه را باطل و نورانيت وضو را از بين می برد. غيبت، سخن چينی، نگاه به نامحرم، قسم دروغ و دروغگويی، روزه را باطل و آثار معنوی وضو را از بين می برد.
انسانی كه اهل معرفت، تسليم و تواضع و دارای نيت خالص است و زندگی خود را به وسيله بدن تبديل به عبادت می كند، عبدالله می شود. هنگامی كه مقام بندگی ارزش بيشتری پيدا كند، فيض بيشتری نصيب انسان می شود.
«سُبْحانَ الَّذِي أَسْری بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی» «2»
پروردگار در قرآن نمی فرمايد: «برسوله» يا «بنبيه» و يا «بروحه» يعنی بندگی عنايتی بود كه من به انسانها عطا نمودم. «عبد»؛ يعنی انسان، مركب از بدن، روح، عقل و قلب است و بندگی مركب از عرفان، تسليم، تواضع، نيت خالص و عمل می باشد كه انسان را به اين مقام ويژه می رساند، اين فيض من بود كه به او عنايت
______________________________ (1)- نهج البلاغه: حكمت 125؛ «والتسليم هو اليقين و اليقين هو التصديق و التصديق هو الاقرار و الاقرار هو الاداء و الاداء هو العمل.»
(2)- اسراء (17): 1؛ «منزّه و پاك است آن [خدايی ] كه شبی بنده اش [محمّد 6] را از مسجدالحرام به مسجد الاقصی كه پيرامونش را بركت داديم، سير [و حركت ] داد.»
