تواضع و آثار آن، ص: 135

چهره ظاهرش را پشت آن تدبيرها و نقشه ها پنهان می كند و ربا در اقتصاد، از لغزيدن مورچه روی سنگ صاف مخفی تر است. برای اينكه دچار ربا نشوند، واجب است دين شناس شوند، حالا اگر نرفتند دين شناس شوند، واجب است معاملات اقتصادی خود را با متخصصان قرآن شناس و روايت شناس در ميان بگذارند، تا آنها كه ربای مخفی را درك می كنند، آنها را راهنمايی كنند و بعد اميرالمؤمنين عليه السلام فرمودند:

«التاجر فاجر»

چرا معامله گران جزء بدكاران هستند؟ زيرا دچار ربای مخفی هستند،

«والفاجر فی النار»

تاجر بدكار وارد آتش می شود، كه بدكاری او همين ربا است، ممكن است عرق خور و قمارباز نباشد، اهل فسق و فجور نباشد. اينكه می گويد: تاجر فاجر است؛ يعنی تاجر رباخور، تاجر بدكار است.

اويس هم انسان دين شناس و دينداری بود. ديندار كه دين شناس نيست، گاهی باطل را در زندگی خود حق می بيند و حق را باطل می بيند، ممكن است اين اشتباه تا آخر عمر با او همراه باشد، اگر زندگی را به اهل دانش، بصيرت و فقه گره نزند.

گرفتار خواهد شد.

به اويس گفت: از دين پيغمبر عليه السلام چه فهميدی، با اينكه پيغمبر عليه السلام را نديدی.

گفت: من هشت برنامه را فهميدم و بعد راجع به خودش صحبت كرد كه من به يكی يكی اين برنامه ها عمل كردم، هم محدوده زندگی دنيا را روشن و نورانی می كند و هم زندگی نامحدود قيامت و حيات بی نهايت محشر را تضمين می كند.

امكان توضيح هشت برنامه در يك جلسه امكان پذير نيست، با تكيه بر لطف خدا با همديگر قسمت به قسمت آن را سير می كنيم و به اميد اينكه از اين گفتگوی