عقل: محرم راز ملكوت، ص: 179

[بخش بزرگی از سفرنامه ابن بطوطه درباره هند و مشاهدات او در اين كشور است.

هنگامی كه محمد شاه سفيرانی با هدايا به چين فرستاد، ابن بطوطه نيز از زمره نمايندگان وی بود. كوشش اين هيأت برای گذر از خشكی و سفر از طريق قندهار با توفيق همراه نشد. وی در اين سفر با دشواری هايی چون جنگ با هندوان، اسارت در دست كفار و خطر دربه دری و گرسنگی مواجه گرديد. ناچار راه دريا در پيش گرفت و از راه كاليكوت به جزاير مالديو رفت. در آنجا ازدواج كرد و سمت قضا يافت و بعد به جزيره ملوك رفت و طی 70 روز اقامت در آن جزيره دوبار ازدواج كرد و در نيمه ربيع الثانی 745 آن جزيره را به مقصد سيلان ترك گفت. ابن بطوطه دوباره به جزاير مالديو بازگشت و از آن جا به بنگاله، شمال هند و طوالسی رفت و در مسير چين به راه افتاد و 17 روز پس از ترك طوالسی به ساحل چين رسيد و به چين كلان (كانتون) رفت. در بازگشت از طريق جاوه به هندوستان و بندر كاليكوت رفت. در كاليكوت سوار كشتی شد و پس از 28 روز در محرم 748 به ظفار رسيد. از ظفار به مسقط و از آن جا به جزيره هرمز و بعد به فسا، شيراز، اصفهان، شوشتر، بصره و نجف رفت و بار ديگر مرقد علی بن ابی طالب (ع) را زيارت كرد و از آن جا عازم كوفه، بغداد و شام شد و اوايل ربيع الاول 749 به حلب رسيد. از آن جا به دمشق، بيت المقدس، اسكندريه، قاهره و عيذاب رفت و در آن جا سوار كشتی شد تا به جده رسيد و آن گاه راه مكه را در پيش گرفت و در 22 شعبان 749 برای چهارمين بار به زيارت بيت اللّه الحرام شتافت.

وی پس از گزاردن مراسم حج به فلسطين رفت و شاهد شيوع بيماری دهشتناك وبا (749 ق) در آن سرزمين شد. اندكی بعد آرزوی بازگشت به ميهن در او قوت گرفت و در صفر 750/ آوريل 1349 با كشتی كوچكی ابتدا عازم تونس شد. در تونس اشتياق سفر به جزيره ساردنی در او پديد آمد. وی در اين سفر دو بار در معرض هجوم دزدان دريايی قرار گرفت، ولی توانست جان به در برد و از شهرهای تنيس و تلمسان بگذرد. هنگامی كه به شهر تازی رسيد، به او خبر دادند كه مادرش از ابتلا به بيماری وبا درگذشته است. ابن بطوطه روز جمعه اواخر شعبان 750 وارد]