تواضع و آثار آن، ص: 423

شما «الَّذِينَ يَحْمِلُونَ الْعَرْشَ» هستيد؛ يعنی شما اين تشابه را با فرشتگان عرش داريد؛ زيرا بهترين عضو بدن خود را، روی خاك گذاشته ايد و در هر ركعت نماز دو مرتبه می گوييد، «سبحان ربی الاعلی و بحمده»، يعنی به خدا عرض كرديد كه ما در خاكساری كامل، تو را تسبيح و حمد می كنيم.

«وَ يُؤْمِنُونَ بِهِ» «1»

ملائكه عرش و مقامات بعد از آن، به پروردگار ايمان دارند، چند سال است كه مؤمن هستيد. ما قصد قهر كردن با خدا، پيغمبر و قرآن را نداريم، اين هم يك شباهت شما با ملائكه عرش است.

مسبّحين، تحميدكنندگان و مؤمنان واقعی به شما ياری می رسانند:

«وَ يَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِينَ آمَنُوا»

يعنی از پروردگار درخواست می كنند خدايا! اهل ايمان را كه به ما شباهت دارند، در آمرزش خود غرق كن.

«رَبَّنا وَسِعْتَ كُلَّ شَيْ ءٍ رَحْمَةً وَ عِلْماً» «2»

پروردگارا! تو علم و رحمت خود را در تمام هستی قرار دادی و هستی را با علم و رحمت خود گسترش دادی، تو به مؤمنان و به گناهان انسان ها آگاه هستی. آنها را بيامرز، آيا دعای ملائكه عرش مستجاب است؟

ظرايف آيه را متذكر نمی شوم، زيرا ما ظرفيت ياد گرفتن اين اسرار نداريم. حافظ می گويد:

آسوده شبی بايد و خوش مهتابی «3» خداوند بايد به ما ظرفيت فهم برخی از اسرار را بدهد؛ زيرا ظرفيت بسيار مهم است.

______________________________
(1)- غافر (40): 7؛ «و به او ايمان دارند و برای اهل ايمان آمرزش می طلبند.»

(2)- غافر (40): 7؛ «پروردگارا! از روی رحمت و دانش همه چيز را فرا گرفته ای.»

(3)- حافظ شيرازی.