عقل: محرم راز ملكوت، ص: 331

[الدرداء، قال: سمعت رسول اللّه، صلی اللّه عليه و سلم، يقول: «إنه ليستغفر للعالم من فی السموات و من فی الارض، حتی الحيتان فی البحر»؛ نيز در كتاب مجمع الزوائد، هيثمی، ج 1، ص 124: «عن النبی، صلی اللّه عليه و سلم، قال: «معلم الخير يستغفر له كل شئ حتی الحيتان فی البحر»؛ نيز در كتاب الرحلة فی طلب الحديث، خطيب بغدادی، ص 81: راوی از ابو الدرداء نقل می كند كه: «سمعت رسول اللّه، صلی اللّه عليه و سلم، يقول: «ما من رجل يخرج من بيته يطلب علما إلا وضعت له الملائكة أجنحتها رضا بما يطلب و إلا سلك اللّه به طريقا إلی الجنة و إن العالم ليستغفر له من فی السموات و الأرض حتی الحيتان فی البحر و لفضل العالم علی العابد كفضل القمر ليلة البدر علی سائر الكواكب إن العلماء هم ورثة الأنبياء إن الأنبياء لم يورثوا دينارا و لا درهما و إنما ورثوا العلم همين حديث با اندك تفاوتی در كتاب تاريخ مدينه دمشق، ابن عساكر، ج 50، ص 43 روايت شده است.]

[ (4). مرحوم حاج ملا محمد مهدی نراقی (حدود 1150- 1209 ق). اين حكيم و فقيه بزرگ از اعاظم علمای اواخر سده يازده و اوايل سده دوازدهم هجری است. او علوم عقلی را در ايران و حوزه اصفهان فراگرفت و در اواخر عمر به عتبات عاليات رفت و در كربلا، خارج فقه و حديث اصول و فقه را نزد شيخ يوسف بحرانی، صاحب حدائق، و وحيد بهبهانی تكميل كرد؛ آن گاه به نجف اشرف منتقل شد و همان جا به جهان باقی شتافت.

كتاب های او در علوم عقلی و نقلی بهترين گواه بر عظمت انديشه و فكر پويا و مواج اوست و در يك كلام بايد او را از حكما و فلاسفه، و فقها و مجتهدان بزرگ، و دارای آثار گران بهايی دانست كه در حد خود كم نظير است.

حاج ملا احمد نراقی می نويسد: «تاريخ وفات والد ماجد، محقق زاهد، مولا محمد ابن ابی ذر نراقی در شب اول ماه شعبان المعظم سال 1209 و در نجف اشرف در ايوان كوچك پشت سر حضرت، كه شبكه ای به سوری رواق دارد، دفن شد. سن شريفش تقريبا به شصت سالگی می رسيد». آن گاه می افزايد: «او، طاب ثراه، در نراق متولد شد. عمده تحصيل او در اصفهان نزد استادان بزرگواری چون ملا اسماعيل خواجويی ]