عرفان در سوره يوسف، ص: 385

اين ارزش انسانِ مال دار است كه به خلافت انتخاب شده است، اما اين مقام قابل برطرف شدن است؛ يعنی وقتی پروردگار ببيند كه جانشينش مطابق اخلاق او رفتار نمی كند، او را از جانشينی حذف می كند و به او می گويد:

«إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كانُوا إِخْوانَ الشَّياطِينِ وَ كانَ الشَّيْطانُ لِرَبِّهِ كَفُوراً» «1»

خليفه من بودی، اما اكنون برادر شيطان هستی. اگر اين برادری ادامه پيدا كند و زلف دارنده مال به زلف شيطان گره بخورد، پروردگار به خودش قسم خورده است:

«لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنْكَ وَ مِمَّنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ أَجْمَعِينَ» «2»

من جهنم را از وجود تو و هر كس كه زلفش به تو گره خورده باشد، پر می كنم.

______________________________
(1)- اسراء (17): 27؛ «بی ترديد اسراف كنندگان و ولخرجان، برادران شياطين اند، و شيطان همواره نسبت به پروردگارش بسيار ناسپاس است.»

(2)- ص (38): 85؛ «كه بی ترديد دوزخ را از تو و آنان كه از تو پيروی كنند، از همگی پر خواهم كرد.»