ذكر حقيقی، با جهت گيری مثبت

پس نبايد به خودِ ذكر نگاه كنيم. بايد ذاكر در ذكرش فقط مذكور، محبّ در محبتش فقط محبوب و عارف در معرفتش فقط معروف را محور خود قرار دهد. او كه محور قرار بگيرد، همه فيوضاتش را به جانب انسان جهت گيری می كند. اگر ذاكر خود را محور قرار دهد، درجه كمی از بهشت نصيبش می شود و اگر ذكر را محور قرار دهد نيز همين طور.

اين بيداری در اميرالمؤمنين عليه السلام خيلی فوق العاده بوده است كه با پروردگار مهربان عالم در كلّ عبادات اين گونه مناجات می كرد؛

«ما عبدتك خوفاً من نارك» «1» عبادت من برای ترس از بدنم نيست كه محور عبادت را بدن قرار دهم و بگويم:

تو را عبادت كنم تا بدنم از عذاب در مصونيت برود. اگر اين گونه عبادت كنم، پس بدن را كنار تو گذاشته ام و در عبادت شريك آورده ام. می گويم: دست به دست خدا می دهم تا بدنم در مصونيت برود، پس تو هدف نيستی، بلكه واسطه هستی. من كاری را كه برای تو انجام می دهم، به خاطر حفظ بدن نيست، بلكه تو را عبادت

______________________________
(1)- بحار الأنوار: 67/ 186، باب 53؛ «قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ وَ سَيِّدُ الْمُوَحِّدِينَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ مَا عَبَدْتُكَ خَوْفاً مِنْ نَارِكَ وَ لَاطَمَعاً فِي جَنَّتِكَ لَكِنْ وَجَدْتُكَ أَهْلًا لِلْعِبَادَةِ فَعَبَدْتُك وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفْ مِنَ اللَّهِ سِوَی كَوْنِهِ إِلَهاً صَانِعاً لِلْعَالَمِ قَادِراً قَاهِراً عَالِماً وَ أَنَّ لَهُ جَنَّةً يُنْعِمُ بِهَا الْمُطِيعِينَ وَ نَاراً يُعَذِّبُ بِهَا الْعَاصِينَ فَعَبَدَهُ لِيَفُوزَ بِجَنَّتِهِ أَوْ يَكُونَ لَهُ النَّجَاةُ مِنْ نَارِهِ أَدْخَلَهُ اللَّهُ تَعَالَی بِعِبَادَتِهِ وَ طَاعَتِهِ الْجَنَّةَ وَ أَنْجَاهُ مِنَ النَّارِ لَامَحَالَةَ.»