عرفان در سوره يوسف، ص: 386
ارج نهادن خدا به خليفه شايسته
خيلی از افراد مسلمان و شيعه، در ايران، يا خارج از كشور، از نظر ثروت خيلی فوق العاده هستند و ثروت های آنان نيز از طريق علم، دانش، كار و تجارت به دست آمده است. آنها نيز بايد بدانند كه در مال، اولًا و بالذات «خليفة الله» انتخاب شده اند، اين مقام خلافت در صورتی تداوم پيدا می كند كه وجود آنها افق طلوع جود، سخا و عطای حضرت حق باشد، اما اگر اين افق نور از او طلوع نكند، او را از خلافت می اندازند و هم زلف شيطان می شود:
«اسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطانُ فَأَنْساهُمْ ذِكْرَ اللَّهِ أُولئِكَ حِزْبُ الشَّيْطانِ أَلا إِنَّ حِزْبَ الشَّيْطانِ هُمُ الْخاسِرُونَ» «1»
پرداخت بجا، نورانيت می آورد و باعث آمرزش گناهان می شود، و لو اين كه شخص نسبت به گناهان گذشته، بين خود و خدا توبه نكند و نگويد: اشتباه كردم، مرا ببخش.
همين كه پرداخت می كند، گناهش بخشوده می شود. ما در قرآن مجيد نداريم كه هر كس فقط توبه كند، او را می بخشند، بلكه در قرآن داريم كه كسانی هستند كه در مسير خوبی ها قرار می گيرند، به خاطر خوبی ها بخشيده می شوند، نه به خاطر توبه.
توبه نكرده، ولی خوبی ها، آن گناهان را پاك كرده است: «2»
______________________________ (1)- مجادله (58): 19؛ «شيطان بر آنان چيره و مسلط شده و ياد خدا را از خاطرشان برده است، آنان حزب شيطانند، آگاه باش كه حزب شيطان يقيناً همان زيان كارانند!»
(2)- «وَ إِنِّي لَغَفَّارٌ لِمَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً ثُمَّ اهْتَدی » (طه 82)
تفسير نور الثقلين: 2/ 204 سوره هود (11): 114، حديث 238 و 239؛ «عن أمير المؤمنين عليه السلام فی حديث طويل يقول فيه: و ان الله تعالی يكفر بكل حسنة سيئة، قال الله عز و جل: «إِنَّ الْحَسَناتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئاتِ ذلِكَ ذِكْری لِلذَّاكِرِينَ ».»
«عن أبی عبد الله عليه السلام قال: لا يغرك الناس من نفسك فان الأمر يصل إليك من دونهم، و لا تقطع النهار بكذا و كذا فان معك من يحفظ عليك، و لم أر شيئا قط أشد طلبا و لا أسرع دركا من الحسنة المحدثة للذنب القديم، و لا تصغر شيئا من الخير فانك تراه غدا حيث يسرك و لا تصغر شيئا من الشر فانك تراه غدا حيث يسوءك ان الله عز و جل يقول: «إِنَّ الْحَسَناتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئاتِ ذلِكَ ذِكْری لِلذَّاكِرِينَ » هود: 114.»
