عرفان در سوره يوسف، ص: 320

آيه با ترتيب زيبايی- منزل به منزل، تا آخرين منزلی كه منزل پر شدن از ياد خداست كه عرفا به منزل حضور تعبير می كنند- بيان شده است؛ يعنی پرده غيبت بين عبد و مولا كنار می رود و عبد به خاطر طیّ اين منازل از مرحله غايب شدن از حضرت حقّ بيرون می رود و به خاطر همين، با كمال اشتياق همه آداب حضور از طرف عبد رعايت می شود.

حيات پربار و الهی اوليای خدا اين حضور را نشان می دهد. هر پيغمبری را كه پروردگار در قرآن مجيد بيان كرده است، اعمال، اخلاق، برخوردهای آنان نشان می دهد كه در حضور او قرار گرفته، اين حضور نيز به حضوری دائم تبديل شده است.

حضور حضرت يوسف عليه السلام در تمام زندگی

يكی از آنها وجود مقدس حضرت يوسف عليه السلام است كه اين منازل را به سرعت طیّ كرد. در قرآن می خوانيم: «سارِعُوا» يا در روايات می خوانيم: «سابقوا» چون وقت زيادی نداريم كه اين منازل را طی كنيم.

اگر اين حضور نبود، پس آن خواب چه معنايی داشت؟ غايب كه چيزی نمی بيند. حاضر در مقام مشاهده است، چه مشاهده با چشم، چه با قلب.

در ابتدای اين حضور ايشان مشاهده قلبی داشت كه برای پدر بيان كرد:

«يا أَبَتِ إِنِّي رَأَيْتُ أَحَدَ عَشَرَ كَوْكَباً وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ رَأَيْتُهُمْ لِي ساجِدِينَ» «1»

______________________________
(1)- يوسف (12): 4. پدرم! من در خواب ديدم يازده ستاره و خورشيد و ماه برايم سجده كردند!»